انتصاب آقای دکتر مهدی احمدی به ریاست گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه شیراز

انتصاب جناب استاد آقای دکتر مهدی احمدی (زید عزه) به ریاست گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه شیراز

ضمن قدردانی از زحمات مجدانه و خالصانه برادر گرامی آقای دکتر شکر در ریاست بخش فلسفه و کلام اسلامی انتصاب شایسته استاد گرامی جناب آقای دکتر عباسی را تبریک عرض نموده و دوام توفیقات ایشان را از درگاه خداوند متعال خواستاریم وفقکم الله لمرضاته.

دکتر مهدی احمدی دانشکده الهیات دانشگاه شیراز | Dr. Mehdi Ahmadi Shiraz University

دکتر مهدی احمدی دانشکده الهیات دانشگاه شیراز | Dr. Mehdi Ahmadi Shiraz University

جناب آقای دکتر مهدی احمدی Dr. Mehdi Ahmadi, Shiraz University دانشگاه شیراز

جناب آقای دکتر مهدی احمدی از شاگردان آقای دکتر احمد پاکتچی و عضو محترم هیأت علمی دانشکده الهیات دانشگاه شیراز هستند.

بنده افتخار شاگردی جناب دکتر احمدی را در دانشگاه شیراز، داشتم در طی مدت تحصیل دوره دکتری علوم قرآن و حدیث، بسیار از دانش دکتر احمدی استفاده کردم در این دوران، اخلاق خوش و آرامش ایشان، لذت مصاحبت با آقای دکتر را افزون می نمود.

علایق پژوهشی آقای دکتر مهدی احمدی در زمینه حدیث و علوم حدیث است و در این حیطه، ممحض شده و مقالات علمی-پژوهشی مفیدی را تألیف کرده‌اند.

در بخش اجرایی دانشکده الهیات نیز خدمات آقای دکتر و پیگیری‌های ایشان برای پیشرفت امور دانشجویان حقیقتا قابل‌تقدیر است.

دانشکده الهیات دانشگاه شیراز | Faculty of Theology, Shiraz University

دانشکده الهیات دانشگاه شیراز | Faculty of Theology, Shiraz University

مراسم افتتاح دانشکده 1392/07/29

بخش الهیات و معارف اسلامی، در سال ۱۳۶۲ در دانشکده ادبیات و علوم انسانی تشکیل شد، که هدف از تشکیل آن، ارتقاء سطح دینیِ دانشجویان از طریق ارائه دروس عمومیِ معارف اسلامی بود و در گام های بعدی راه‌اندازیِ رشتۀ الهیات و معارف اسلامی و در نهایت، تشکیلِ دانشکده الهیات و معارف اسلامی بود که موردِ اخیر در سال ۱۳۹۲، با توفیق الهی تحقق یافت.

دانشکده الهیات دانشگاه شیراز | Faculty of Theology, Shiraz University

تصویر زمان تأسیس (قدیمی)

آقای دکتر مهدی احمدی (ردیف دوم، نفر دوم سمت راست)

آقای دکتر محمدجواد سلمانپور (ردیف دوم، نفر اول سمت چپ)

آقای دکتر عبدالعلی شکر (ردیف سوم، نفر اول سمت راست)

آقای دکتر علی محمد ساجدی (ردیف سوم، نفر وسط)

آقای دکتر سید محمدهادی زبرجد (ردیف سوم، نفر اول سمت چپ)

---

جناب حجت الإسلام آقای دکتر قاسم کاکایی (نفر اول سمت راست)

آیت الله آقای دکتر علی اکبر کلانتری

آیت الله آقای دکتر علی اکبر کلانتری (نفر اول سمت چپ)

اصحاب ارأیت

اصحاب ارأیت

در پی‌جویی‌ از تاریخ‌ تقابل‌های‌ مذهبی‌ در سده نخست‌ هجری‌، نخستین‌ رویارویی‌ میان‌ یک‌ گروه‌ مصر بر سنت‌های‌ پیشین‌ با گروهی‌ متخاصم‌ در منازعات‌ رجالی‌ از تابعان‌ با گروهی‌ از دانشجویان‌ جوان‌ خود، رخ‌ می‌نماید که‌ به‌ دنبال‌ طرح‌ پرسش‌هایی‌ تقدیری‌ (فرضی‌) و گسترش‌ دادن‌ نظری‌ فقه‌ بوده‌اند.

ادامه نوشته

رجال إبن داوود (حسن بن علی بن داود حلی)

رجال إبن داوود (حسن بن علی بن داود حلی)

رجال إبن داوود تألیف حسن بن علی بن داود حلی از علمای رجال شیعه در قرن هفتم قمری است. موضوع کتاب، علم رجال و معرفی راویان احادیث ائمه(ع) و بیان اعتبار و عدم اعتبار آن‌هاست. ابن داوود در این کتاب با استفاده از منابع غنی، قدیمی و معتبر علم رجال و با شیوه‌ای نو و ابتکاری در ترتیب روات به ترتیب حروف الفبا و بیان آدرس مستند خود به صورت رمز، مجموعه‌ای را به وجود آورده است.

ادامه نوشته

رجال برقی (احمد بن ابى عبد الله بن خالد برقى)

نام اين كتاب «طبقات الرجال» يا «الطبقات» است و معروف به «رجال برقى» مى‌باشد و مؤلف آن ابو جعفر، احمد بن ابى عبد الله بن خالد برقى، متوفاى 274 يا 280 هجرى، از راويان بزرگ حديث در قرن سوم و از اصحاب ائمه بزرگوار عليهم‌السلام است. از برقى نزديك به يكصد اثر بر جاى مانده كه از جمله آنها كتاب محاسن و كتاب تفسير و رجال است. احمد بن محمد بن خالد برقى از مشايخ ثقه الاسلام كلينى است و از حيث اعتبار و وثاقت در بالاترين درجات قرار دارد.

ادامه نوشته

توبه کنندگان جنگ تبوک

هنگامی که كاروان قبطیان از شام به مدینه بازگشتند و خبر آوردند كه پادشاه روم تجهيز لشکر كرده و قبايل چندی نيز به وى پيوسته و آهنگ هجوم به مدينه را دارند پیامبر اکرام در رجب سال نهم دستور بسیج عمومی برای غزوه تبوک صادر نمود .
در این میان تعدادی که خود نیز به چند دسته تقسیم می‌شدند از شرکت در غزوه و جهاد در راه خدا، سر باز زدند . قرآن کریم آیاتی چند از خود را به این گروه های متخلف اختصاص داده که ما از پیش رو می گذرانیم.

ادامه نوشته

مُعْجَمُ رجالِ الْحَدیث خویی

مُعْجَمُ رجالِ الْحَدیث خویی

 

مُعْجَمُ رجالِ الْحَدیث وَ تَفْصیلُ طَبَقاتِ الرُّواة، کتابی به زبان عربی از آیت الله سید ابوالقاسم خوئی با موضوع علم رجال. این کتاب بر اساس حروف الفبا بیش از ۱۵ هزار راوی احادیث شیعه را معرفی کرده و درباره معتبر بودن یا نبودن نقل حدیث آ‌ن‌ها اظهار نظر کرده است. وی در مقدمه اثر در شش مطلب به موضوعاتی درباره علم رجال پرداخته و در بخش اصلی آن به ترتیب از اسما، کنیه‌ها، القاب و زنان بحث کرده است. معجم رجالی آیت‌الله خویی در ۲۴ جلد منتشر شده و مورد مراجعه پژوهشگران علوم اسلامی است. محتوای این کتاب در نرم افزار درایه الحدیث نیز ارائه شده است.

ادامه نوشته

تمیز مشترکات و توحید مختلفات

شناسایی سلسله راویان واقع در اسناد برای کشف صحت و سقم سند به منظور بهره‌گیری از حدیث ضروری است.

ادامه نوشته

شیخوخة الاجازة

شیخوخة الاجازه، از اصطلاحات بکار رفته در علم حدیث بوده و از توثیقات عامه می‌باشد.
توضیح اصطلاح

"شیخوخة الاجازه" یکی از اصطلاحات مطرح در کتب علوم حدیث است و در این که مراد از این اصطلاح چیست؟ گفته شده است: مراد از "شیخوخة الاجازه" کسی است که در مورد روایات کتب مشهور و مجامع حدیثی از وی اجازه اخذ می‌شود. 
برخی در مقام فرق "شیخوخة الاجازه" با "شیخوخة الروایه" گفته‌اند: مراد از شیخوخة الروایه کسی است که از وی روایت اخذ می‌شود.

ادامه نوشته

معنای اصطلاحی درایه الحدیث

معنای اصطلاحی درایه الحدیث

ادامه نوشته

تحویل در سند؛ حیلوله: «ح»

تحویل، اصطلاحی حدیثی به معنای انتقال از سندی به سند دیگر است. 

تحویل در اصطلاح محدثان

در اصطلاح محدّثان اگر حدیثی دو یا چند سند داشته باشد، برای اختصار، حدیث را با همه سندها‌ به‌طور کامل نقل نمی‌کنند، بلکه ابتدا همه سندهای حدیث را ذکر می‌کنند و در نهایت «متن» حدیث را می‌آورند. 

ادامه نوشته

قاموس الرجال‌ علامه محمد تقی شوشتری

قاموس الرجال‌
 قاموس الرجال ، نام اثری انتقادی در علم رجال، به زبان عربی، تالیف شیخ محمدتقی شوشتری متوفای ۱۴۱۶ ق، عالم و رجالی امامی معاصر است.

این کتاب در اصل، تعلیقات انتقادی بر  تنقیح المقال  شیخ عبدالله مامقانی است که شوشتری در سفر اجباری خود به نجف (سال‌های ۱۳۵۴- ۱۳۶۰ ق)، با مطالعه رجال مامقانی و ملاحظه کاستی‌ها و آشفتگی‌های آن، نخست، در حاشیه  تنقیح  و سپس به صورت کتاب مستقل، در مدت قریب به شش سال نگاشته است.  قاموس الرجال  همچون  تنقیح المقال ، شامل مقدمه و متن اصلی و خاتمه است. شوشتری در مقدمه، نخست، به اختصار برخی اشکالات و اشتباهات  تنقیح المقال  را ذکر کرده و سپس در ۲۸ فایده، مبنای انتقادات رجالی خود درباره آرا و نظرات رجالی مامقانی و دیگر رجالیان را یادآور شده و مثال‌هایی برای هریک ذکر کرده است.

ادامه نوشته

حدیث یوم الدار (بدءالدعوة و یوْمُ الْاِنذار)

حدیث یوم الدار (بدءالدعوة و یوْمُ الْاِنذار) یکی از احادیثی است که شیعیان برای اثبات ولایت بلافصل علی بعد از محمد به آن استناد می‌کنند. این روایت در منابع معتبر شیعه[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷] و سنی[۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳] ذکر شده‌است.

ادامه نوشته

معرفی اجمالی کتاب الأخبار الدّخیلة علامه شوشتری

اَلْاَخْبارُ الدَّخیلَة، کتابی به زبان عربی تألیف شیخ محمد تقی شوشتری (متوفای ۱۳۷۴ش) در موضوع جعل و تحریف حدیث و احادیث جعلی(موضوعه). این کتاب، در ابتدا یک جلد اصلی بود و سپس سه جلد مستدرک به آن افزوده شد.

باب نخست آن به بررسی احادیث تحریف شده و باب دوم آن به شناخت احادیث موضوعه اختصاص یافته است. شوشتری در باب سوم، به نقد و بررسی ادعیه پرداخته‌ و آن را در دو بخش ادعیه تحریف شده و موضوعه سامان داده‌ است.

ادامه نوشته

معنای لاشئ در انتقال از فلسفه یونانی به فلسفه اسلامی

معنای لاشئ در انتقال از فلسفه یونانی به فلسفه اسلامی دکتر پاکتچی

چکیده

در مقاله حاضر، نخست فرآیند شکل گیري دو مفهوم سلبیِ «نه چیزي» (مِدِن) «و نه موجود» (مئون ) در فلسفه کلاسیک یونان بررسی شده و بعد نشان داده شده است که چگونه در فلسفه متقدم اسلامی، «لاشئ» برخلاف انتظار، به عنوان معادلی براي مئون و نه مدن بهکار رفته است. با روشن شدن اینکه مئون در فلسفه کلاسیک به معناي عدم مطلق نیست، روشن میشود که نخستین کاربردهاي «خلق من لاشئ» در متون اسلامی، دقی قتر از «اصطلاح خلق از عدم ا» بوده ست. نخستین انتقال از این فرمول به «خلق لامن / عن شئ» که توسط فارابی صورت گرفت، نشانگر باز تعریفی است که در فلسفه فارابی از مفهوم «لاشئ» و رابطه آن با هیولی انجام گرفته است. چنین مینماید که نظریه فارابی در باب ابداع، در عین اینکه پرداختی بر پایه نظریه افلاطون افلوطین در یهماهنگ با زبان فلسفی ارسطویی است، با اندیشه کلامی اسلامی نیز در گفت وگو بوده و در ترکیب الفاظ صورتبندي از متون دینی اسلامی که پیشتر «ترکیب خلق لا من شئ» را ارائه کرده بودند، بهره برده است .

ادامه نوشته

علی بن عیسی اربلی (بهاء الدین اربلی) کشف الغمة فی معرفة الائمة

علی بن عیسی اربلی (بهاء الدین اربلی) کشف الغمة فی معرفة الائمة

ابوالحسن علی بن عیسی هَکّاری (۶۲۰ تا ۶۲۵-۶۹۲)، مشهور به بهاءالدین اِرْبِلی محدّث، مورّخ، ادیب و شاعر شیعی قرن هفتم و نویسنده کتاب کشف الغمة فی معرفة الائمة، از منابع معتبر دانسته شده در شرح حال پیامبر(ص) و امامان شیعه (ع) است.

ادامه نوشته

عبدالله بن جعفر حمیری (قرب الاسناد)

حِمیَرى، عبداللّه بن جعفر، عالم و محدّث امامى قرن سوم و چهارم. کنیه وى ابوالعباس بود. از تاریخ دقیق ولادت و وفات او اطلاعى نیست، اما بدون شک در دوران امامت امام هادى و امام حسن عسکرى علیهماالسلام و در دوره غیبت صغرا مى‌زیسته است (رجوع کنید به ادامه مقاله).

ادامه نوشته

دکتر مهدی احمدی دانشگاه شیراز | Dr. Mehdi Ahmadi, Shiraz University

جناب آقای دکتر مهدی احمدی Dr. Mehdi Ahmadi, Shiraz University دانشگاه شیراز

جناب آقای دکتر مهدی احمدی (دکتری تخصصی علوم قرآن و حدیث) از شاگردان دکتر پاکتچی و عضو محترم هیأت علمی دانشکده الهیات دانشگاه شیراز هستند.

ادامه نوشته

ابن قتیبه دینوری (276ق) غریب الحدیث

ابن قتیبه دینوری (276ق) غریب الحدیث

ابومحمد عبدالله بن مسلم ابن قتیبه دینوری [د 276ق] عالم بزرگ ایرانی که در کوفه نشو و نما یافت، نزد استادان بزرگ آن دیار دانش آموخت و چندی را هم برای تحصیل در بصره گذرانید. او در میان مشایخ ادب محضر کسانی چون ابوحاتم سجستانی، ابوالفضل ریاشی وعمرو بن بحر جاحظ را درک کرد و در حدیث از مشایخ متعددی استماع داشت که در میان آنان بیش از همه از اسحاق بن راهویه، عالم بزرگ خراسان متأثر بود. مرویات ابوعبید قاسم بن سلام را نیز از طریق شاگرد وی احمد بن سعید لحیانی فرا گرفته بود. وی حدود 17 سال به عنوان قاضی در دینور خدمت کرده و پس از انفصال از این سمت در حدود 44 سالگی، به بغداد رفته و باقی عمرش را در تختگاه عباسیان سپری کرده است (دائرة العارف بزرگ اسلامی، ج4 ص 449- 451؛ برای مشایخ، نک: ذهبی 1405ق، ج13 ص 297؛ ابن قتیبه 1403ق، ص 47). در میان شاگردان او نام کسانی چون فرزندش احمد، قاضی احمد بن عبدالله مصری، عبیدالله سکری، عبدالله بن احمد بن بکر و ادیب نامدار ابن درستویه داده می شود (ذهبی 1405 ق، ج13 ص 297، 299) که فرد اخیر خود از مؤلفان غریب الحدیث است.

ادامه نوشته

تبعیت نتیجه از اخس مقدمتین

تبعیت نتیجه از اخس مقدمتین

تبعیت نتیجه از اخس مقدمتین یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به معنای جزئیت نتیجه به سبب جزئیت یکی از دو مقدمه قیاس است.

(ص 38)

ادامه نوشته

تفاوت رجال ابن داوود با رجال علامه حلی

تفاوت رجال ابن داوود با رجال علامه حلی

ابن داوود و علامه حلی، هر دو شاگرد احمد بن طاووس بوده‌اند؛ از این رو، در آثارشان مشابهت‌هایی دیده می‌شود؛ به طوری که ممکن است گفته شود یکی، از دیگری اقتباس کرده است. با وجود این، تفاوت‌های این دو کتاب از این قرار است:

ادامه نوشته

هیأت علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه شیراز

اعضای محترم هیأت علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه شیراز

آیت الله جناب آقای دکتر علی اکبر کلانتری

akalantari @ rose.shirazu.ac.ir

---

آقای دکتر مهدی احمدی

mahmadi.shiraz @ shirazu.ac.ir

---

خانم دکتر کاراندیش

Karandish @ shirazu.ac.ir

---

 

 

خانم دکتر قاسم نژاد

 

---

آقای دکتر سید محمدهادی زبرجد

mzebarjad @ rose.shirazu.ac.ir

---

آقای دکتر علی ثامنی

lsameni @ gmail.com

---

آقای دکتر محمد مهدی آجیلیان مافوق

 

---

 

آقای دکتر حمید ایماندار