معرفی مختصر کتاب آشنایی مستشرقین (موسوعه المستشرقين عبدالرحمن بدوی)
عبدالرحمن بدوی از دانشمندان مصری است که در حوزه های اسلام و فلسفه و قرآن مطالعات درخور توجهی داشته است. کتاب موسوعه المستشرقین او بیش از ۲۵۰ نفر خاورشناسانی که درباره اسلام و قرآن نگارشهایی دارند را معرفی کرده است.
سیدمجید نبوی دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث در یادداشتی که برای ایکنا ارسال کرده، به معرفی او و کتاب موسوعه المستشرقین میپردازد.
زندگی نامه عبدالرحمن بدوی
عبدالرحمن بدوی در ۱۹۱۷ در روستای شرباص – دمياط مصر به دنیا آمد و در سال ۲۰۰۲ در قاهره از دنیا رفت. او یکی از اساتید برجسته فلسفه بود. از او بیش از ۱۵۰ کتاب و مقاله و نگارش وجود دارد. بدوی به زبان-های عربی، انگلیسی، اسپانیایی، فرانسوی و آلمانی مینوشت و به زبان یونانی و فارسی میتوانست بخواند. در سال ۱۹۳۴ وارد دانشگاه قاهره بخش فلسفه شد و در مدت ۴ سال توانست زبان آلمانی و ایتالیایی یاد بگیرد و این یادگیری از بنیانهایی بود که طه حسین از اساتید قاهره قرار داده بود. در سال ۱۹۴۴ دوره دکتری در قاهره با رساله "الزمان الوجودی" به پایان رساند. بعد از دریافت مدرک دکتری در سال ۱۹۴۵ در دانشگاه فواد، مشغول به تدریس شد. در سال ۱۹۴۹ نیز در یولیو تدریس را آغاز کرد. سپس در سال ۱۹۵۰ وارد دانشگاه عین الشمس- همان ابراهیم پاشا سابق- شد و بخش فلسفه این دانشگاه را تاسیس کرد و در سال ۱۳۵۹ استاد صاحب کرسی شد. او به عنوان استاد مدعو در دانشگاههای زیادی مانند دانشگاههای لبنان، دانشگاه سوربون فرانسه، دانشگاه بنغازی لیبی و دانشگاه تهران و دانشگاه کویت فعالیت میکرد و درنهایت در پاریس مستقر شد. از او در مجله دانشگاه تهران نیز مقاله وجود دارد.
در سال ۲۰۰۰ کتاب خاطرات خود را در دو جلد توسط المؤسسة العربية للدراسات والنشر به چاپ رساند. بر اساس شمارش محمود أمين العالم، او نزدیک ۲۰۰ نوشته دارد برخی دیگر هم تعداد نوشتههای اورا ۱۵۰ عدد گفتهاند. او در سال ۲۰۰۲ در ۸۵ سالگی در قاهره دیده از جهان فرو بست.
عبدالرحمن بدوی و کتاب موسوعه المستشرقین
کتاب موسوعه المستشرقین
این کتاب را الموسسة الجامعية للدراسات و النشر و التوزيع لبنان-بيروت در یک جلد و در ۶۴۰ صفحه چاپ کرده است. لازم به ذکر است که آقای شکرالله خاکرند، کتاب مورد نظر را با عنوان فرهنگ کامل خاورشناسان، ترجمه و توسط دفتر تبلیغات اسلامی، مرکز انتشارات در سال ۱۳۷۴ چاپ کردهاند.
عبدالحمن بدوی در این کتاب بیش از ۲۵۰ نفر ازمهمترین مستشرقان و متفكران غربی كه در زمینه شناخت اسلام و كشورهای اسلامی فعالیت داشتهاند را بر اساس نام مولف و به صورت الفبا و اجمالی معرفی میکند. او در این کتاب سیر زندگی مستشرقان بر اساس سال و مهمترین دیدگاه آنان در مورد مسلمانان و تاریخ اسلام و آموزههای مختلف اسلامی بیان میکند و در انتهای معرفی هر شخصیت، منابع انگلیسی که از آن استفاده کرده است را بیان میکند. بدوی مستشرقان زیادی مانند: آربری، آرنولد، ابل، لئو اشتراوس، آلار، اشنوور، پالمر، براون، برنییه، برتلس، گودلدزیهر، جولیوس، دوجا، تئودرور نولدكه، پوستل، سابدرا، شاخت، روكرت، رینو، لافونته، كولان، كاله، لویی ماسینیون، مونتانی، مورتس، مینورسكی، هورتن و برخی دیگر پرداخته است که در این نوشتار به معرفی مختصر چند نفر ازمستشرقانی که عبدالرحمن بدوی در کتاب خود معرفی کرده به صورت خلاصه می پردازیم.
آربری: او در سال ۱۹۰۵ در شهر پورتموث جنوب انگلیس متولد شد، با توجه به برتری های علمی که داشت، در دانشگاه کمبریج به او بورس اعطا شد. دکتر منس بر تحصیل زبان عربی و فارسی او را تشویق کرد. او عربی را نزد نیکلسون یاد گرفت و در سال ۱۹۳۶ از دانشگاه کمبریج مدرک دکترا را دریافت کرد او کتابهای زیادی را به انگلیسی ترجمه کرد مهمترین اثر او، ترجمه قرآن به انگلیسی است.
آرنولد (توماس ووکر): او مستشرق انگلیسی است که در سال ۱۸۶۴ متولد شد در سال ۱۸۸۲ وارد دانشگاه کمبریج شد. مطالعات شرقشناسی زیر نظر ادوارد بیلس کورل و ویلیام روبرتسون اسمیت، او را مجذوب خود کرد. با توجه به اهتمام او به دروس اسلامی، برای تدریس فلسفه، در دانشگاههای هند در سالهای ۱۸۸۸ تا ۱۸۹۸ انتخاب شد. در سال ۱۸۹۸ استاد فلسفه دانشگاه لاهور شد. در سال ۱۹۱۷ از آرنولد برای تدریس در دانشگاه لندن دعوت شد. در سال ۱۹۲۴ کتابی با عنوان «الخلافه» نوشت که در آن تاریخ منصب خلافت را در اسلام از زمان خلفای پس از پیامبر تا آتاتورک بررسی کرده است. کتاب دیگر او عبارت است از دین اسلامی، همچنین در دایرهالمعارف اسلامی چندین مدخل به قلم او وجود دارد. سرانجام در سال ۱۹۳۰ چشم از جهان فرو بست.
اَبل: مستشرق بلژیکی تبار که در سال ۱۹۰۳ متولد شد. پس از گذراندن تحصیلات در مدرسه، وارد دانشگاه بروکسل شد و در سال ۱۹۲۴ مدرک دکتری گرفت در سال ۱۹۲۱ در بروکسل به تدریس زبان یونانی و لاتینی تا سال ۱۹۵۳ پرداخت. زمانی که دانشگاه جدید مصر در سال ۱۹۲۵ افتتاح شد او تا سال ۱۹۲۸ به تدریس زبان یونانی و لاتین مشغول شد. او درباره اختلافات عقیدتی بین مسلمانان و مسیحیان، نگارشهای قابل توجهی دارد.
لئو اشتراوس: او در سال ۱۸۹۹ در آلمان متولد شد و یهودی بود. چون نازیها در سال ۱۹۳۳ به حکومت رسیدند آلمان را به مقصد آمریکا ترک کرد و در سالهای ۱۹۳۸ تا ۱۹۴۹ مشغول به تدریس شد. در سال ۱۹۴۹ استادعلوم سیاسی دانشگاه شیکاگو شد. از او کتابهای زیادی از جمله «نقد دین نزد اسپینوزا» و «فلسفه و شریعت (که به مقایسه نظرات فارابی و موسی بن میمون میپردازد)» به چاپ رسیده است سرانجام او در سال ۱۹۷۳ چشم از جهان فرو بست.
آلار: او در سال ۱۹۲۴ به دنیا آمد. اهل فرانسه و متخصص علم کلام اسلامی و مذهب اشعری بود. او لیسانس زبان عربی گرفت و به دیر یسوعیه در شمال پاریس ملحق شد. سپس به پاریس رفت و زبان عبری و سریانی را فرا گرفت. پایان نامه خود را با موضوع «مشکل صفات خدا در مذهب اشعری» در سال ۱۹۶۵ دفاع کرد.
لافونته: او در سال ۱۸۲۵ در اسپانیا به دنیا آمد و یکی از فهرست نویسان خطی زبان عربی است. در سال ۱۸۵۹ به مراکش رفت تا فهرستی از آثار خطی عربی مراکش بنویسد. در مجموعهای که او نوشته است ۲۳۳ کتاب خطی عربی در موضوعات مختلف معرفی شده است.
لامنس: او مستشرق بلژیکی و متعصب و ضد اسلام است. در سال ۱۸۶۲ در بلژیک دنیا آمد. در کودکی به بیروت رفت و زندگی راهبانه خود را در سال ۱۸۷۸ آغاز کرد. در بیروت به تدریس تاریخ و جغرافیا پرداخت. وقتی لوئیس شیخو (مدیر مجله المشرق ) فوت کرد اداره مجله المشرق که مسئولیت آن را به عهده داشت را به لامنس واگذار کرد. خود او هم مجلهای دیگر با عنوان البشیر تاسیس کرد لامنس مقالات زیادی در این دو مجله نوشت او سرانجام در سال ۱۹۳۷ فوت کرد. بیشتر نگارشهای او در موضوعات سیره نبوی و خلافت اموی میباشد.
شاخت: او مستشرق آلمانی است که در فقه اسلامی متخصص است در سال ۱۹۰۲ در آلمان متولد می شود در سال ۱۹۲۳ دکترای خود را گرفت. سپس در دانشگاه فرایبورگ مشغول به تدریس شد. در سال ۱۹۳۴ به دانشگاه مصر (قاهره کنونی)، بابت تدریس فقه، زبان عربی و سریانی دعوت شد. او به سبب حکومت نازیها به آلمان نرفت و مدتی در انگلیس میماند و در آنجا ازدواج میکند. سرانجام در سال ۱۹۶۹ از دنیا میرود. او استاد دانشگاه لایدن هلند میشود و در چاپ دوم دایره المعارف همکاری میکند از او نگارشهای زیادی در زمینه کتابهای خطی، فقه اسلامی، کلام، تاریخ علوم و فلسفه و غیره وجود دارد.
پیشنهادهای پژوهشی
پس از بررسی کتاب موسوعه المستشرقین مشخص می شود که عبدالرحمن بدوی درباره هر کدام از مستشرقان اطلاعاتی مختصر داده و سپس منابع انگلیسی اطلاعات خود را بیان کرده است. اگر پژوهشگران به منابع انگلیسی که ذیل معرفی هر مستشرق ارایه شده، دست یابند، میتوانند آنها را به زبان فارسی ترجمه کنند و اگر مواردی که با عقاید اسلامی تطابق نداشت به نقد و بررسی بپردازند.
همچنین آقای عبدالرحمن بدوی کتابهای زیادی از هر مستشرق معرفی میکند که آنها نیز ضرورت دارد ترجمه شوند و در مواردی که به اسلام، نگاه متعصبانه شده و یا با اطلاعات غلط و اسناد ضعیف سخن گفته شده، به نقد و بررسی پرداخت.
راهنمای آزمون ارشد و دکتری رشته علوم قرآن و حدیث+مطالب آموزنده قرآنی و حدیثی+علایق شخصی