حجت‌ الاسلام و المسلمین علی براتی - نشست علمی قرآن‌ پژوهی - هدف مستشرقان تندرو

حجت‌الاسلام والمسلمین عباس‌ علی براتی؛ عضو هیئت علمی جامعه‌ المصطفی(ص)، ۱۲ آذر ماه در نشست علمی «قرآن‌پژوهی در موسسه سواس لندن در مطلع قرن بیست و یکم» با بیان اینکه امروز قرآن‌پژوهی در غرب رشد کرده است و بیشتر دانشگاه‌ها و مراکز غربی مطالعات و پژوهش‌های قرآنی دارند، گفت: وضعیت امروز مانند گذشته نیست که صرفا تعداد افراد محدودی وارد این نوع مطالعات شوند.

وی با بیان اینکه مؤسسه سواس در انگلیس یکی از این مؤسسات است و صحبت بنده ناظر به آثار و نظریات برخی از افراد افراطی در این مؤسسه در ۵۰ سال اخیر است، ادامه داد: فعالیت این مؤسسه به مؤسسات دیگری هم سرایت کرده است؛ از جمله افرادی که در این مؤسسه استاد بوده‌اند برنارد لوئیس یا جان ونزبرو هستند که هر دو در اینجا درس‌خوانده و تدریس کرده‌اند و حلقه‌ای از شاگردان ایشان مانند مایکل کوک و خانم پاتریشیا کرون هم در این مؤسسه فعالیت داشته‌اند.

ادامه نوشته

سیر تطور قرآن‌ پژوهی در غرب (دکتر سید حامد علیزاده موسوی)

نشست «قرآن پژوهی در غرب و سهم شیعه در آن» امروز دوشنبه ۲۸ آذرماه برگزار شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحامد علیزاده موسوی، عضو هیئت علمی گروه مطالعات تطبیقی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در این نشست سخنرانی کرد. در ادامه متن سخنان وی را می‌خوانید؛

قرآن‌ پژوهی در غرب به صورت آکادمیک به قرن نوزدهم میلادی برمی‌گردد و علت هم این است که در قرن‌های قبلی مطالعاتی در زمینه کتاب مقدس و نقادی آن وجود داشته است مخصوصا در قرون هفدهم و هجدهم، نقادی کتاب مقدس بسیار پررنگ می‌شود و بسیاری از پژوهشگران، کتاب مقدس را مورد پژوهش قرار می‌دهند. با شروع قرن نوزدهم برخی افراد با همین رویکرد وارد قرآن‌پژوهی می‌شوند و از همان روش‌هایی که در نقد کتاب مقدس استفاده شده بود در مطالعات قرآنی استفاده می‌کنند، افرادی همانند آبراهام گایگر از این دست افراد هستند.

سیر تطور قرآن‌ پژوهی در غرب

در قرن حاضر، سیر تطور مشخصی در زمینه‌های روشی، منبعی و اصول هرمنوتیکی و تفسیری قرآن در دیدگاه‌ها و روش‌های قرآن‌پژوهان غربی وجود دارد. آنها به باستان‌شناسی، زبان‌شناسی و پدیده‌های تاریخی مراجعه می‌کنند و بعضاً دو روش دَرزمانی و هَم‌زمانی را مورد توجه قرار می‌دهند. در مطالعات قرآنی مستشرقان، روش تاریخی - انتقادی، نقطه عطفی است که از دل آن روش‌های متعددی برای قرآن‌پژوهی بیرون می‌آید. سؤالی که وجود دارد این است که شیعه چه جایگاهی در این مطالعات قرآنی دارد و آیا پژوهشگران و رویکردهای شیعی توانسته‌اند جایی برای خود در مطالعات قرآن‌پژوهی غربی پیدا کنند؟ بیشتر منبع مطالعاتی غربی‌ها، منابع اهل سنت بوده است. از جمله بیشتر منابع دایره المعارف قرآن، مربوط به اهل سنت است و رویکرد شیعی در آن بسیار ناچیز است. سؤال این است که چه آسیبی وجود داشته که نتوانسته‌ایم به عنوان پژوهشگران شیعی، سهمی برای خود در آنجا ایجاد کنیم.

ادامه نوشته

قرآن‌ پژوهی در غرب (دکتر سعید جازاری)

قرآن‌ پژوهی در غرب (دکتر سعید جازاری)

حجت‌ الاسلام و المسلمین سعید جازاری، رئیس دانشگاه بین‌المللی اهل بیت(ع) در این مراسم اظهار کرد: خدای متعال در قرآن‌‌ کریم می‌فرماید: «كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ؛ اين كتابى مبارک است كه آن را به سوى تو نازل كرده‏ ايم تا درباره آيات آن بينديشند و خردمندان پند گيرند» (ص/ ۲۹) در واقع خدای متعال فرموده است که قرآن برکت است. به قول علامه طباطبایی خداوند در این آیه می‌خواهد عظمت قرآن‌‌ را نشان دهد و به همین دلیل آن را «کتاب مبارک» می‌نامد و اشاره به این عنوان، برکت‌های خاص مادی و معنوی را نشان می‌دهد برای کسانی که از فهم فراتر رفته و دنبال تذکر هستند لذا کسانیکه به تذکر نفس قرآن‌‌ ورود پیدا کنند أُولُو الْأَلْبَابِ هستند.

وضعیت قرآن‌ پژوهی در جهان غرب

وی ادامه داد: امروزه قرآن‌‌ پژوهی یکی از رشته‌های حساس در جهان است و در غرب، دانشگاهی نداریم که دانشکده یا مرکزی را اختصاص به قرآن‌شناسی نداده باشد. اولین ترجمان قرآن‌‌ را نیز پس از 170 سال از ظهور اسلام مشاهده می‌کنیم. در جلد دوم «قرآن‌‌ مورخان» هم آمده است که وقتی میخائیل سوم، نامه متوکل عباسی را مشاهده کرد که وی را به اسلام دعوت کرده بود دستور ترجمه آن را صادر کرد. هرچند اصل آن در دست نیست اما رفرنس‌های آن در دست است که سندی بر تحقیقات گسترده آن دوره در زمینه قرآن‌‌ است. در قرن یازدهم نیز در مادرید توسط کلیسای کاتولیک شرح قرآن‌‌ انجام شد.

ادامه نوشته