ای خوش از تن کوچ کردن خانه در جان داشتن روی مانند پری از خلق پنهان داشتن

ای خوش از تن کوچ کردن، خانه در جان داشتن

روی مانند پری از خلق پنهان داشتن

همچو عیسی بی پر و بی بال بر گردون شدن

همچو ابراهیم در آتش گلستان داشتن

کشتی صبر اندرین دریا افکندن چو نوح

دیده و دل فارغ از آشوب طوفان داشتن

در هجوم ترکتازان و کمانداران عشق

سینه‌ای آماده بهر تیرباران داشتن

روشنی دادن دل تاریک را با نور علم

در دل شب، پرتو خورشید رخشان داشتن

همچو پاکان، گنج در کنج قناعت یافتن

مور قانع بودن و ملک سلیمان داشتن

آموزش نماز یکشنبه ماه ذی القعده

نماز یکشنبه ماه ذی القعده

نماز یکشنبه ذی‌القعده نمازی مستحبی و چهار رکعتی(دو نماز دو رکعتی) که در یکی از روزهای یکشنبه ماه ذی‌القعده خوانده می‌شود و فضائل بسیاری از جمله آمرزش گناهان و باایمان مردن برای آن در روایات آمده است.

چگونگی ادای نماز:

برای خواندن این نماز لازم است در یکی از یکشنبه‌های ماه ذی‌القعده، غسل کرده و برای نماز وضو بگیرد و سپس دو نماز دو رکعتی مانند نماز صبح به نیت نماز یکشنبه ماه ذی‌القعده به‌جا آورد که در هر رکعت، یک‌بار سوره حمد و سه بار سوره توحید و یک‌بار سوره ناس و یک‌بار سوره فلق خوانده می‌شود و پس از پایان چهار رکعت، هفتاد بار استغفار کرده (گفتن ذکری مانند اَستَغفِرُ اللهَ و اَتوبُ إلیه) و آنگاه یک‌بار ذکر لا حول و لا قوة الا بالله بگوید و در پایان این دعا را بخواند: «یا عَزِیزُ یا غَفَّارُ اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی وَ ذُنُوبَ جَمِیعِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ فَإِنَّهُ لَا یغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ».

فضیلت و برکات نماز:

برای نماز یکشنبه ماه ذی‌القعده ثواب زیادی ذکر شده، از جمله از رسول اکرم(ص) نقل شده هر کس این نماز را به جا آورد، توبه‌اش‌ مقبول و گناهانش آمرزیده می‌شود، دشمنان او در روز قیامت از او راضی شوند، با ایمان می‌میرد، دین و ایمانش از وی گرفته نمی‌شود؛ قبرش گشاده و نورانی شده و والدینش از او راضی گردند؛ مغفرت شامل حال والدین او و ذریه او گردد؛ توسعه رزق پیدا کند؛ ملک الموت با او در وقت مردن مدارا کند؛ به آسانی جان دهد و...

ثواب زیارت حضرت معصومه سلام الله علیها در کلام امام رضا علیه السلام

حضرت امام رضا عليه السلام فرمودند :

من زارَها عارِفاً بِحَقِّها فَلَهُ الجَنَّةُ

هر كس او را (حضرت فاطمه معصومه علیها السلام) با شناخت زيارت كند بهشت پاداش او خواهد بود.

بحار الأنوار، جلد 99

میلاد مظهر عصمت و نجابت، حضرت فاطمه معصومه(س) و روز دختر بر تمام دختران عفیف ایران زمین مبارک باد.

چهار دعای بسیار مهم توصیه شده امام صادق علیه‌السلام برای منتظران آخر الزمان

چهار دعای بسیار مهم توصیه شده امام صادق علیه‌السلام برای منتظران آخر الزمان

دعای عهد
امام صادق علیه السلام:
هر کس چهل صبح، دعای عهد را بخواند، از یاران قائم ما باشد و اگر پیش از ظهور آن حضرت از دنیا برود، خداوند او را از قبر بیرون آورد که در خدمت آن حضرت باشد و حق تعالی به هر کلمه آن هزار حسنه، او را کرامت فرماید و هزار گناه از او محو کند.

---

دعای غریق
امام صادق علیه السلام:
زمانی می‌رسد امام هدايتگر و نشانهٔ آشکاری نباشدکه از حيرت و سرگردانی آن دوره کسی نجات پيدا کند، مگر اینکه به خواندن دعای غريق مداومت کند:
﷽ یَا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ یَا رَحِیمُ
یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِی عَلَى دِینِکَ
کمال الدین جلد ۲ ص ۳۵۱

---

دعای معرفت

امام صادق علیه السلام:
با مداومت بر اين دعا، معرفت امام عصر را از خداوند طلب نماييد:
﷽ اَللّهُمَّ عَرِّفْنى نَفْسکَ
فَاِنَّكَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى نَفْسَكَ
لَمْ اَعْرِف نَبِيَّكَ
اَللّهُمَّ عَرِّفْنى رَسُولَكَ
فَاِنَّكَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى رَسُولَكَ
لَمْ اَعْرِفْ حُجَّتَكَ
اَللّهُمَّ عَرِّفْنى حُجَّتَكَ
فَاِنَّكَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى حُجَّتَكَ
ضَلَلْتُ عَنْ دينى
اصول کافی جلد ۱ ص ۳۳۷

---

صلوات همراه با عجل فرجهم
امام صادق عليه السلام:
هر کس بعد از نماز صبح و ظهر، در روز جمعه و ديگر روزها بگويد :

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ
نمی‌ميرد تا اين که حضرت قائم مهدی (صلوات اللَّه عليه) را درک کند.

مصباح المتهجّد ص ۳۶۸

امام زمان علیه‌السلام

ثواب زیارت حضرت معصومه سلام الله علیها

حضرت امام صادق علیه السلام فرمودند:

إِنَّ لِلَّهِ حَرَماً وَ هُوَ مَكَّةُ وَ إِنَّ لِلرَّسُولِ حَرَماً وَ هُوَ اَلْمدِينَةُ وَ إِنَّ لِأَمِيرِ اَلْمُؤْمِنِينَ حَرَماً وَ هُوَ اَلْكُوفَةُ وَ إِنَّ لَنَا حَرَماً وَ هُوَ بَلْدَةُ قُمَّ وَ سَتُدْفَنُ فِيهَا اِمْرَأَةٌ مِنْ أَوْلاَدِي تُسَمَّى فَاطِمَةَ فَمَنْ زَارَهَا وَجَبَتْ لَهُ اَلْجَنَّةُ.

همانا برای خدا حرمى است و آن مكه است، و برای رسول خدا حرمی است و آن مدينه است، و برای اميرالمؤمنين است و آن كوفه است، و برای ما حرمى است و آن شهر قم است. و در آن (قم)، زنى از فرزندانم دفن خواهد شد، که فاطمه نامیده می شود، پس هر کسی او را زيارت كند، بهشت بر او واجب شود.

بحار الأنوار، ج ۵۷، ص ۲۱۶

25 واژۀ عربیِ رایج در فارسی و برابر آن‌ها

۲۵ واژۀ عربیِ رایج در فارسی و برابر آن‌ها

ایاب‌وذهاب ← رفت‌وآمد/ رفت‌وبرگشت
حق‌الزحمه ← دستمزد
حوادث غیرمترقبه ← پیشامدهای ناگهانی
دایرة‌المعارف ← دانش‌نامه
سایرِ ← دیگر
سریع‌السیر ← تندرو
صعب‌العلاج ← سخت‌درمان
عکس‌العمل ← واکنش
علی‌الخصوص ← به‌ویژه
فارغ‌التحصیل ← دانش‌آموخته
فوق‌الذکر ← پیش‌گفته/ یادشده
فی‌المثل ← برای نمونه
قدیم‌الایام ← دیرباز/ گذشته‌های دور
قرون وسطیٰ ← سده‌های میانه
کثیرالانتشار ← پرشمارگان
کشف‌الآیات ← آیه‌یاب
کشف‌الابیات ← بیت‌یاب
کمافی‌السابق ← مانند گذشته/ همچنان
لاینفک ← جدانشدنی/ جدایی‌ناپذیر
لوازم‌التحریر ← نوشت‌افزار
محترقه ← آتش‌زا
محیرالعقول ← شگفت‌انگیز
مع‌الاسف ← با افسوس/ با دریغ
من‌حیث‌المجموع ← روی‌هم‌رفته
و امثالهم ← و مانند آن‌ها/ این‌ها

یادآوری:

هنگامی می‌توانیم واژۀ فارسی را بر واژۀ بیگانه ترجیح دهیم که هردو دست‌کم به‌لحاظ سبکی و معنایی یکسان باشند و بتوان آن‌ها را با ارزش یکسان به‌کار برد. برای نمونه، «دانشنامه» بر «دایرة‌المعارف» ترجیح دارد، ولی «کارمایۀ» فارسی بر «انرژیِ» فرانسوی ترجیح ندارد یا به‌جای «مراقب آزمون سراسری» نمی‌گوییم و نمی‌نویسیم «نگهبان/ دیده‌بان آزمون سراسری».

فراخوان دانشکده سلامت و دین دانشگاه علوم پزشکی قم - کارشناسی ارشد رشته علوم قرآنی و حدیث در سلامت

امکان پذیرش اعضای هیات علمی در رشته «علوم قرآنی و حدیث در سلامت»

دانشکده سلامت و دین دانشگاه علوم پزشکی قم برای سال تحصیلی ۱۴۰۳ - ۱۴۰۲ جهت تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد رشته «علوم قرآنی و حدیث در سلامت» دانشجو می پذیرد.

داوطلبان می توانند ضمن مطالعه شرایط مندرج اطلاعیه، جهت ثبت نام و ارسال مدارک به سامانه مرکز سنجش آموزش پزشکی به نشانی http://www.sanjeshp.ir از تاریخ ۲۷ تا ۲۹ خرداد ۱۴۰۲ مراجعه کرده و اقدام کنند.

الف) مشخصات دوره

رشته علوم قرآنی و حدیث در سلامت، یک دوره کارشناسی ارشد مصوب شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی است که عناوین دروس آن در وب سایت دانشکده سلامت و دین دانشگاه علوم پزشکی قم به نشانی https://hr.muq.ac.ir قابل مشاهده است.

ب) شرایط ثبت نام

افراد واجد شرایط برای ثبت نام در این رشته به شرح زیر هستند:

۱- اعضای هیأت علمی دانشگاه های علوم پزشکی

۲- پزشکان، دندانپزشکان، داروسازان و متخصصان غیر هیأت علمی رشته های علوم پزشکی

۳- کارکنان پیمانی و رسمی دانشگاه های علوم پزشکی با مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد و بالاتر

۴- دارندگان مدرک دوره مجازی کارشناسی پیوسته رشته علوم حدیث، اخلاق و آداب پزشکی

۵- اعضای هیأت علمی و کارکنان پیمانی، رسمی آزمایشی و رسمی قطعی ستاد و سازمانهای تابعه وزارت بهداشت، با مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد و بالاتر

کارکنان سایر نهادها و سازمانها اعم از دولتی و غیر دولتی، اگرچه در زمینه بهداشت و درمان شاغل باشند، مشمول این دوره نیستند و در صورت ثبت نام، وارد مراحل مصاحبه و گزینش نخواهند شد.

۶- دارندگان مدرک دوره مجازی کارشناسی پیوسته رشته علوم حدیث، اخلاق و آداب پزشکی

تأکید می شود صرفاً دارندگان مدرک کار شنا سی ر شته علوم حدیث، اخلاق و آداب پز شکی که قبلاً این دوره را در دانشگاه علوم پزشکی تهران با مشارکت دانشگاه قرآن و حدیث گذرانده اند، مجاز به ثبت نام بوده و دانش آموختگان سایر رشته های مشابه و گرایش های مختلف علوم قرآن و حدیث پذیرفته نمی شوند.

ج) امتیازات شرکت در دوره

بر اساس مصوبه هیأت ممیزه مرکزی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آن دسته از اعضای هیأت علمی دانشگاه های علوم پز شکی که موفق به اتمام دوره کار شناسی ارشد علوم قرآنی و حدیث در سلامت می شوند، با ارائه مدرک تحصیلی به دانشگاه محل خدمت خود، از یک پایه ترفیع تشویقی برخوردار خواهند شد.

د) نحوه ثبت نام

تکمیل فرم ثبت نام در سامانه مرکز سنجش آموزش پزشکی به نشانی http://www.sanjeshp.ir و بارگذاری مدارک درخواستی تا دریافت کد رهگیری.

مدارک مورد نیاز باید با حجم ٢٠٠-١٠٠ kb و با فرمت jpeg / jpg بارگذاری شود.

یک قطعه عکس پرسنلی جدید در ابعاد ۳۰۰ * ۴۰۰ پیکسل با فرمت jpg

تصویر اصل شناسنامه (کلیه صفحات)

تصویر اصل کارت ملی (پشت و رو)

تصویر آخرین مدرک تحصیلی

تصویر آخرین حکم کارگزینی عضو هیأت علمی/ کارمند

تکمیل فرم تعهدنامه

آخرین نسخه رزومه علمی شامل سوابق تحصیلی، فعالیت های آموزشی، پژوهشی، مدیریتی و اجرایی، فرهنگی و اجتماعی و ... به صـورت فایل PDF. توضـیح اینکه در این مرحله، نیازی به ارائه مسـتندات مربوطه نبوده و بررسـی مسـتندات در مرحله مصاحبه انجام خواهد گرفت.

تکمیل ثبت نام در سـامانه مرکز سـنجش آموزش پزشـکی و بارگذاری مدارک درخواسـتی تا دریافت کد رهگیری است.

هزینه ثبت نام مبلغ ۲ میلیون و ۳۳۰ هزار ریال (۲۳۳ هزار تومان) شامل ثبت نام آزمون و هزینه ارسال پیام کوتاه آزمون است. وجه پرداختی به هیچ عنوان قابل استرداد نیست. در صورت واریز اشتباه، عودت آن از سوی مرکز سنجش آموزش پزشکی و دانشگاه امکانپذیر نخواهد بود.

توصیه می شود قبل از واریز هرگونه وجهی، از داشتن کلیه شرایط ثبت نام اطمینان حاصل شود. وجه واریزی برای ثبت نام بوده و دانشگاه علوم پزشکی قم اطلاعی از آن ندارد.

هـ) شرایط تحصیل در رشته علوم قرآنی و حدیث در سلامت

۱. شروع به تحصیل در رشته علوم قرآنی و حدیث در سلامت از مهر ۱۴۰۲ و بر اساس تقویم دانشگاهی ابلاغی وزارت بهداشت خواهد بود. در صورت بالا بودن تعداد متقاضیان، ممکن است پذیرش در دو نیمسال مهر و بهمن صورت گیرد که در این صورت، تعیین نیمسال داوطلبان به صورت تصادفی خواهد بود.

۲. تحصیل در رشته علوم قرآنی و حدیث در سلامت به صورت کاملاً الکترونیکی شامل مشاهده محتواهای الکترونیک بارگذاری شده در سامانه و نیز کلاس های همزمان و جلسات مجازی رفع اشکال خواهد بود. به علاوه، دانشجویان متعهد خواهند شد در جلساتی که حسب ضرورت توسط دانشکده ترتیب داده می شود، حضور یابند.

۳. با توجه به ارائه دروس به صورت مجازی، برخورداری از مهارت های کاربری رایانه و نیز در اختیار داشتن لپ تاپ یا رایانه شخصی ضروری است و گذراندن دوره با استفاده از گوشی تلفن همراه ممکن نخواهد بود.

۴. با توجه به ارائه ١٢ واحد درسی به صورت میانگین در هر نیمسال تحصیلی، گذراندن دروس ارائه شده، مستلزم صرف زمان لازم برای مشاهده محتواهای آموزشی الکترونیک، انجام مطالعات تکمیلی و نیز انجام تکالیف تعیین شده توسط اساتید مربوطه و ارسال به موقع آن و سایر فعالیت های مورد نیاز برای گذراندن دوره خواهد بود.

بنابراین، چنانچه اختصاص زمان کافی و مناسب برای این امر در برنامه هفتگی داوطلب مقدور است، اقدام به ثبت نام کند.

۵. دانشکده سلامت و دین، تعهدی در قبال ادامه تحصیل دانش آموختگان این رشته در مقاطع بالاتر مرتبط ندارد.

۶. دانشجویان این رشته تابع مقررات و ضوابط مندرج در آیین نامه کارشناسی ارشد و نیز آیین نامه آموزش از راه دور دانشگاه های علوم پزشکی کشور و سایر مصوبات و مقررات مرتبط هستند.

۷. تحصیل در رشته علوم قرآنی و حدیث در سلامت در حال حاضر، مشمول پرداخت شهریه نیست.

۸. دانشجویان این رشته مشمول امکانات رفاهی دانشجویی مانند خوابگاه و وام تحصیلی و ... نخواهند بود.

و) فرایند گزینش دانشجو

- حضور در جلسه مصاحبه و ارائه مدارک و مستندات مورد نیاز

- بررسی و احراز شرایط عمومی داوطلبان

- بررسی سوابق علمی داوطلبان واجد شرایط

- برگزاری مصاحبه

- جلسه مصاحبه با هدف آشنایی داوطلبان با شرایط رشته و دانشکده و نیز بررسی وضعیت داوطلب از نظر انگیزه و توانمندی های لازم برای تحصیل در رشته برگزار می شود و مبتنی بر دانش تخصصی داوطلبان نیست.

زمان برگزاری مصاحبه، نیمه اول شهریور خواهد بود که نحوه انجام آن به صورت حضوری و یا مجازی و سایر جزئیات آن شامل زمان دقیق و مکان مصاحبه، مدارک مورد نیاز و سایر جزئیات فرایند مصاحبه از طریق شماره تلفن درج شده در فرم ثبت نام به داوطلبان اعلام می شود.

پذیرش دانشجو به مدت یک نیمسال، به صورت مشروط و به عنوان دانشپذیر صورت گرفته و پذیرش قطعی در صورت احراز شرایط آموزشی مورد نظر از قبیل صرف زمان کافی برای مشاهده محتواها، انجام به موقع تکالیف و موفقیت در آزمون های پایان نیمسال، صورت خواهد گرفت.

مطالعات قرآنی در غرب - دکتر سیدحامد علیزاده موسوی

حجت‌الاسلام سیدحامد علیزاده موسوی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در نشست سوم و پایانی «مطالعات قرآنی در غرب» که روز گذشته، ۲۸ اردیبهشت‌ماه از سوی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان به‌صورت برخط برگزار شد، با بیان اینکه یکی از گام‌های اولیه در هر پژوهشی، شناخت ظرفیت‌های موجود در آن حوزه است، اظهار کرد: وقتی موضوع بحث ما را مطالعات قرآنی در غرب تشکیل می‌دهد، اولین و مهم‌ترین گام این است که ببینیم اکنون در غرب چه کارهایی در این زمینه در حال انجام است، چه شخصیت‌ها و مراکزی در حوزه مطالعات قرآنی فعال‌اند، چه کتاب‌ها و مقالاتی نوشته‌اند و چه موضوعاتی مورد بحث قرار دارد.

وی افزود: در مقاله‌ای که راجع به آسیب‌شناسی مطالعات قرآنی داخل ایران نسبت به مطالعات قرآنی در غرب نوشته‌ام، توضیح داده‌ام که یکی از آسیب‌های مهم و اصلی این است که بیشتر موضوعات مورد پژوهش ما اکنون در غرب مطرح نیست و در مرزهای دانش غرب قرار ندارد. اگر هر دانشی را به‌عنوان دایره‌ای در نظر بگیریم که موضوعات گوناگونی در آن مطرح است، یک‌سری موضوعات در مرز و محیط دایره قرار می‌گیرد که به آن، مرزهای دانش گفته می‌شود؛ یعنی این موضوعات اکنون مورد بحث هستند و ما باید به آنها بپردازیم، نه اینکه در فاصله‌ای دورتر از مرزهای دانش قرار بگیریم. بحث درباره بعضی از موضوعات تمام شده، اکنون نیز دغدغه غرب نیست و هر چه درباره آن نوشته شود، مورد توجه قرار نمی‌گیرد. بنابراین، اولین و مهم‌ترین گام برای هر پژوهشی، شناخت موضوعات و ظرفیت‌های موجود در مرزهای آن دانش است تا مطالعه و پژوهش را از همان نقطه آغاز کنیم.

مطالعات قرآنی در غرب با اهداف استعماری دنبال می‌شود

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی بیان کرد: چون موضوعات مطرح در مطالعات قرآنی غرب دقیقاً همان موضوعات کتاب مقدس است، روش‌ها نیز همان‌ است که در مطالعات کتاب مقدس استفاده می‌شود. یکی دیگر از آسیب‌های مطالعات ما نسبت به مطالعات غربی این است که به این پیشینه کتاب مقدسی توجه نمی‌کنیم. وقتی یکی از مجلات داخلی را بررسی می‌کردم که به مطالعات قرآنی مستشرقان اختصاص دارد، متوجه شدم بیش از ۹۰ درصد مقالات آن به پیشینه کتاب مقدسی مطالعات قرآنی مستشرقان توجهی ندارد و به تبع آن، به روش، پیشینه و پیشفرض‌های آنها توجه نکرده‌ و نقدهای صورت‌گرفته نیز وزانت علمی ندارد. لذا، مقالاتی که در داخل نسبت به غرب نوشته می‌شود، اصلاً برد بیرونی ندارد و شاید بسیاری از آنها برای فضای داخلی نیز مفید نباشد، ولی اگر در هر مطالعه و پژوهشی به خاستگاه آن موضوع توجه کنیم، می‌توانیم به نقد و بررسی مبنایی بپردازیم. بنابراین، باید به این نکته توجه داشته باشیم که پیشینه مطالعات قرآنی در غرب همان پیشینه کتاب مقدسی است و تمام موضوعات آن در این حوزه نیز به کار می‌رود.

جریان‌شناسی مطالعات قرآنی در غرب

وی جریان‌شناسی مطالعات قرآنی در غرب را نکته‌ای مهم در ظرفیت‌پژوهی خواند و گفت: اگر می‌خواهیم ظرفیت‌های موجود را بشناسیم، باید بدانیم هر یک از ظرفیت‌ها اعم از شخص و مرکز در کدام جریان قرار می‌گیرد و اگر این جریان‌ها را نشناسیم و به‌صورت دقیق مورد توجه قرار ندهیم، نقد و بررسی و پژوهش ما نسبت به آنها ناقص خواهد بود. برای نمونه، اگر بخواهیم آرای اندرو ریپین، از قرآن‌پژوهان مشهور غرب را نقد کنیم، تا وقتی ندانیم در کدام جریان قرار می‌گیرد، نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم. وقتی جریان را بشناسیم، پیشفرض‌ها، دیدگاه‌ها و خاستگاه فکری‌اش مشخص می‌شود و می‌توانیم آرای او را نقد کنیم.

علیزاده موسوی تصریح کرد: در نگاهی کلی، سه جریان اصلی در مطالعات قرآنی غرب وجود دارد که عبارتند از جریان سنتی یا کلاسیک مربوط به قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ با افرادی همچون تئودور نولدکه و ویلیام مونتگمری وات، جریان تجدیدنظرطلب یا شکاک که وحیانی‌بودن قرآن و تاریخش را زیر سؤال می‌برد و به لحاظ زمانی و تاریخی، آن را متعلق به اواخر قرن دوم یا اوایل قرن سوم می‌داند که گروهی از اعراب نوشته‌اند، برخلاف جریان سنتی که تاریخ قرآن را زیر سؤال نمی‌برد. افرادی مانند گلدزیهر و یوزف شاخت، حدیث را زیر سؤال بردند و امثال جان ونزبرو و شاگردان او که پایه‌گذار جریان تجدیدنظرطلبی است، تاریخ قرآن را مربوط به اواخر قرن دوم یا اوایل قرن سوم می‌دانند. بسیاری از دیدگاه‌هایی که هم‌اکنون از سوی مستشرقان مطرح می‌شود، برگرفته از آرای جان ونزبرو است، البته با تعدیل‌هایی. برای نمونه، اندرو ریپین که جزو ویراستاران دایرة‌المعارف قرآن است و کتاب‌های متعددی در حوزه قرآن‌پژوهی نوشته، در جریان تجدیدنظرطلب اصلاح‌شده قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: روش جریان تجدیدنظرطلب، تحلیل ادبی یا زبان‌شناسی است. در روش زبان‌شناسی، لغات قرآن را استخراج و شباهت آنها را با لغات سریانی و آرامی بررسی و از این طریق تلاش می‌کنند تا منشأ، خاستگاه و تاریخ دیگری برای قرآن به وجود بیاورند، مانند کریستوف لوکزنبرگ و آلفونس مینگانا. برای نمونه، لوکزنبرگ در بررسی سوره قدر می‌گوید منظور از لیلة‌القدر، شب خاصی در ماه رمضان نیست، بلکه روز تولد مسیح یا کریسمس است و این تفسیر را براساس مباحث زبان‌شناسانه خود ارائه می‌دهد. در نمونه‌ای دیگر، گونتر لولینگ «حورالعین» را خوشه‌های انگور تفسیر می‌کند.

جریان غالب در مطالعات قرآنی غرب

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی از بافت‌گرایی به‌عنوان جریان سوم نام برد که اکنون در مطالعات قرآنی غرب غالب شده است و اضافه کرد: به این جریان، اعتدالی نیز گفته می‌شود و در پاسخ به جریان تجدیدنظرطلب که تاریخ قرآن را زیر سؤال می‌برد، شکل گرفت و قرآن را با روشی دیگر مورد بررسی قرار داد. بسیاری از پیروان این جریان اثبات می‌کنند که قرآن متعلق به زمان خودش یعنی قرن اول هجری است و حتی برخی از آنها دیدگاه اسلامی را تأیید می‌کنند که قرآن در زمان پیامبر(ص) مکتوب و به کتاب تبدیل شده است، مانند جان برتن، در حالی که غالب مستشرقان قائل به مکتوب‌شدن قرآن در زمان عثمان هستند.

وی افزود: بافت در زبان انگلیسی معادل context است، یعنی شرایطی که قرآن در آن شکل گرفته و جریان بافت‌گرا قائل به این است که قرآن را باید به‌عنوان یک پدیده و واقعه در نظر بگیریم که در تاریخ اتفاق افتاده و اکنون نیز وجود دارد. این پدیده در شرایط، زمان و مکان خاصی به وجود آمده است و برای درک معانی و نکات آن حتماً باید این شرایط زمانی و مکانی را بررسی کنیم. بر این اساس، قرآن در قرن اول هجری یا قرن هفتم میلادی در منطقه حجاز ایجاد شده است. در این منطقه، اعراب بادیه‌نشین، مسیحیان نسطوری یا آشوری و اقوام یهودی سکونت داشتند و به زبان‌های عربی، عبری، سریانی، آرامی و آشوری تکلم می‌شده است. درواقع، گروه‌ها، جریان‌ها، اقوام، قبایل و زبان‌های موجود در زمان نزول قرآن را به لحاظ تاریخی بررسی می‌کند و می‌گوید شرایط موجود در این زمان و مکان خاص نیز قرآن را شکل داده است. درواقع، بافت را مورد سؤال و توجه قرار می‌دهد و معتقد است قرآنی که اکنون وجود دارد، برگرفته از شرایط فرهنگی و اجتماعی منطقه حجاز است. برای نمونه، اگر قرآن درباره مسیحیان صحبت می‌کند، منظور همان مسیحیان زمان پیامبر(ص) هستند که قائل به الوهیت حضرت مریم بودند و قرآن این موضوع را زیر سؤال می‌برد، در حالی که مسیحیان فعلی چنین اعتقادی ندارند. درواقع، این جریان نقدهای فراوانی به مباحث قرآن وارد می‌کند که نسبت به دو جریان پیشین، جدی‌تر بوده و این نقطه است که اکنون به‌عنوان مرزهای دانش مطالعات قرآنی در غرب قرار دارد.

علیزاده موسوی یادآور شد: اسفندماه سال گذشته، در پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن نشست مشترکی با دانشگاه‌ پادربورن آلمان برگزار شد که گروهی به نام مطالعات قرآنی دارد. در این گروه به‌صورت ویژه، درباره پیامبرانی که نام آنها در قرآن آمده است، مطالعه و پژوهش انجام می‌شود و نتایج آن را با کتاب مقدس و منابع دیگری که در زمان نزول قرآن وجود داشته و اعراب با آنها آشنا بوده‌اند، مقایسه می‌کنند. نشست یادشده به حضرت موسی اختصاص داشت و آنها درصدد این بودند که تأثیرپذیری قرآن از منابع و بافت موجود در زمان نزول خود را مورد سؤال و نقد قرار دهند. این نکته بسیار مهم است و ما نیاز داریم که این ظرفیت‌ها، جریان‌ها و موضوعات را بشناسیم و به‌صورت علمی به آنها بپردازیم. مسئول گروه مطالعات قرآنی دانشگاه پادربورن، فردی به نام ذیشان احمد غفار است که شخصاً به‌صورت ویژه در خصوص پیامبرشناسی مطالعه و پژوهش می‌کند و رویکرد بافت‌گرا دارد.

پروژه Corpus Coranicum

وی ادامه داد: یکی از پژوهشگران قرآنی مطرح که هنوز در قید حیات است و کارهای متعددی انجام داده، آنجلیکا نویورت نام دارد. وی کتاب‌های متعددی به زبان‌های آلمانی و انگلیسی نوشته و علاوه بر این دو زبان، به فارسی و عربی نیز تسلط دارد و مدتی در ایران بوده است. نویورت رویکردی همدلانه نسبت به قرآن دارد؛ یعنی قائل به این است که قرآن کلام خداست و پیامبر از سوی خدا مبعوث شده است، ولی وقتی می‌خواهیم او را مورد پژوهش قرار دهیم، باید ببینیم به کدام جریان تعلق دارد و دیدگاهش از کجا نشئت گرفته است. نویورت متعلق به جریان بافت‌گراست، ولی این جریان تقسیماتی دارد. یکی از پروژه‌هایی که او در آلمان کلید زد، Corpus Coranicum نام دارد که بعد از بازنشستگی‌اش، دستیار او، میشائیل مارکس آن را ادامه می‌دهد. عمده‌ترین کارهایی که در این پروژه انجام می‌شود، یکی آزمایش کربن ۱۴ است که براساس آن، پوستی که قرآن روی آن نوشته شده است، آزمایش و از سلول‌های موجود در آن، قدمت پوست مشخص می‌شود. برای نمونه، نسخه بیرمنگام که یکی از قدیمی‌ترین نسخه‌های قرآن است، در این پروژه آزمایش و گفته شده که متعلق به قرن اول و سال ۵۰ هجری است و به طریق علمی ثابت کرده‌اند که دیدگاه تجدیدنظرطلبان درباره تاریخ قرآن نادرست است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تأکید کرد: دومین کار مهمی که در پروژه Corpus Coranicum به‌وسیله افرادی مانند میشائیل مارکس، سیدعلی آقایی و دیگران انجام می‌شود، تفسیر قرآن است که یکی از موضوعات اصلی و اساسی مطالعات قرآنی در غرب را شامل می‌شود. در این پروژه، تفسیر قرآن با همان روش بافت‌گرایانه پیش می‌رود؛ یعنی سوره‌ها با استفاده از مطالعات کتاب مقدس تفسیر می‌شوند. مثلاً، داستان حضرت موسی در قرآن را براساس معلومات و دانش کتاب مقدس درباره این موضوع که در فصل‌های «سفر خروج» و «سفر لاویان» مطرح شده است، تفسیر می‌کنند. درواقع، روش تفسیری آنها براساس کتاب مقدس است و قائل به این هستند که قرآن را با استفاده از معلومات و دانش کتاب مقدس بهتر می‌توان فهمید.

وی با بیان اینکه در غرب مراکز متعددی اعم از دانشگاه‌ها و مؤسسات در حوزه مطالعات قرآنی فعالیت می‌کنند، گفت: یکی از کارهایی که ما حتماً باید انجام دهیم، رصد فعالیت‌های این مراکز است. یک‌سری دانشگاه‌ها هستند که مرکز یا رشته مطالعات اسلامی دارند و این رشته خود به زیرمجموعه‌هایی مانند مطالعات قرآنی، مطالعات حدیثی، تاریخ اسلام و... تقسیم می‌شود. مهم‌ترین شاخه‌ای که ذیل مطالعات اسلامی قرار دارد، تاریخ اسلام و مطالعات قرآنی است، چون قرآن به‌عنوان منبع اصلی اسلام شناخته می‌شود. بنابراین، برای درک جایگاه مطالعات قرآنی در غرب باید ببینیم مطالعات اسلامی در چه مراکزی دنبال می‌شود و ذیل آن، مطالعات قرآنی را بررسی کنیم. بعضاً مطالعات اسلامی وجود دارد، ولی مطالعات قرآنی سهم ویژه‌ای در آن ندارد و برعکس. برای نمونه می‌توان به مؤسسه مطالعات اسماعیلی لندن اشاره کرد که در سال ۱۹۷۷ تأسیس شد و وابسته به شبکه توسعه آقاخان است. اسماعیلی‌ها رهبری به نام آقاخان دارند و این مؤسسه کارهای پژوهشی جدی در حوزه مطالعات اسلامی انجام می‌دهد و جایگاه علمی نسبتاً خوبی برای خود ایجاد کرده است، چون شخصیت‌های شاخصی در این مؤسسه فعالیت می‌کنند، شیعه‌پژوهانی مانند اتان کولبرگ و ویلفرد مادلونگ که چند روز پیش درگذشت.

مجموعه کتاب‌های مطالعات قرآنی

علیزاده موسوی افزود: مؤسسه مطالعات اسماعیلی لندن چهار بخش اصلی دارد و به فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی می‌پردازد. این بخش‌ها عبارتند از مطالعات آسیای مرکزی، مطالعات اسماعیلی، مطالعات شیعی و مطالعات قرآنی. بخش پنجمی هم به نام مطالعات آسیای جنوبی دارد. بخش مطالعات قرآنی از سال ۲۰۰۰ کار خود را آغاز کرد و هدف آن نیز تحقیق درباره مباحث و مطالعات قرآنی موجود در غرب و شرق است. یکی از کارهای مهم این مؤسسه، نگارش «مجموعه کتاب‌های مطالعات قرآنی» بوده که تاکنون ۲۳ عنوان کتاب ذیل آن از سوی دانشگاه آکسفورد منتشر شده است. یکی از شاخصه‌های مراکز علمی غربی این است که مطالعه و پژوهش را یک مرکز انجام می‌دهد و چاپ و انتشار آن با مرکز دیگری است که به آن پژوهش اعتبار می‌دهد. ما نیز باید به این سمت‌وسو حرکت کنیم که مطالعات و پژوهش‌های مراکز گوناگون در یک نشر معتبر چاپ شود.

وی ادامه داد: در میان این مجموعه، کتابی نیز به نام «رویکردهایی به قرآن در ایران معاصر» وجود دارد که از جریان بافت‌گرایی هم نام می‌برد و می‌گوید این جریان آرام‌آرام در ایران در حال شکل‌گیری است و غرب توانسته جریان بافت‌گرایی را به درون ایران نیز سرایت دهد. در این کتاب، به افرادی مانند عبدالکریم سروش اشاره و بیان شده که او بسیاری از موضوعات را از مطالعات غربی و جریان بافت‌گرایی وام گرفته است. درواقع هم وقتی سروش بحث تجربه نبوی و طوطی و زنبور را مطرح می‌کند، می‌خواهد بگوید قرآن ناشی از تجربه‌ای‌ست که در بافت تاریخی و اجتماعی زمان خودش شکل گرفته و این دیدگاه برگرفته از آرای مستشرقان است. بنابراین، وقتی می‌خواهیم دیدگاه نواندیشان دینی را نقد و بررسی کنیم، باید ببینیم خاستگاه این دیدگاه‌ها کجاست.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اظهار کرد: در همین مجموعه کتاب‌های مطالعات قرآنی، یک‌سری مقالات از سوی شیعه‌پژوهانی نوشته شده که خود نیز شیعه هستند و این جای امیدواری دارد، مانند سیف‌الدین کارا که مدت‌ها رئیس کرسی شیعه‌شناسی دانشگاه هارتفورد آمریکا بود و لیاقت تکیم از دانشگاه مک مستر کانادا.

مجله مطالعات قرآنی در دانشگاه ادینبرو

وی به «مجله مطالعات قرآنی» در دانشگاه ادینبروی اسکاتلند اشاره کرد و گفت: همان‌طور که درباره مجموعه کتاب‌های مطالعات قرآنی گفته شد، این مجله نیز اگرچه در دانشگاه ادینبرو منتشر می‌شود، ولی مربوط به دانشگاه سواز یا دانشگاه دولتی لندن است. مجله مطالعات قرآنی در سال ۱۹۹۹ میلادی راه‌اندازی شد و از سال ۲۰۱۳، سالانه سه شماره از آن چاپ و منتشر می‌شود. بعضی از شماره‌های این مجله، ویژه‌نامه است و به موضوعات خاص می‌پردازد، مانند تفسیر قرآن در شبه قاره. متأسفانه سهم دیدگاه شیعی در این مجله بسیار کمرنگ و محدود است، در حالی که مجله مذکور رتبه بالا و خواننده‌های زیاد و متنوعی در شرق و غرب دارد. دبیر تحریریه مجله مطالعات قرآنی، پروفسور عبدالحلیم است که در دپارتمان زبان و فرهنگ خاورمیانه دانشگاه سواز فعالیت می‌کند و مدیر مرکز مطالعات اسلامی این مجموعه نیز بوده است. او را می‌توان یکی از شخصیت‌های مهم و تأثیرگذار در قرآن‌پژوهی غرب و انگلستان دانست. در گونه‌شناسی مقالات این مجله، با مباحث منطقه‌ای، فرقه‌ای، علوم قرآنی، تفاسیر و مقالات مروری مواجه می‌شویم. مقالات مروری شامل گزارش و نقد و بررسی تازه‌ترین کتاب‌هایی‌ست که درباره قرآن نوشته شده و روش‌شناسی نگارش چنین مقالاتی نیز یکی از کارهایی است که باید یاد بگیریم.

علیزاده موسوی بیان کرد: دایرة‌المعارف قرآن نیز مجموعه‌ای پنج جلدی‌ست که از سوی انتشارات بریل در لایدن هلند منتشر شده و ترجمه فارسی آن را انتشارات حکمت در شش جلد منتشر کرده است. این مجموعه از ظرفیت‌های بسیار خوب به شمار می‌رود و ترجمه مناسبی هم دارد، ولی صرفاً ترجمه شده و نقدی بر آن صورت نگرفته است. کسانی که به پژوهش در خصوص مطالعات قرآنی مستشرقان علاقه‌مندند و به من مراجعه می‌کنند، یکی از مواردی که برای آغاز کار و آشنایی با فضای پژوهش در این حوزه به آنها ارجاع می‌دهم، دایرة‌المعارف قرآن لایدن است تا یک مدخل آن را انتخاب کنند و به بررسی روش، دیدگاه، جریان و نقدهای اسلامی به آن بپردازند. دایرة‌المعارف اسلام نیز مباحث قرآنی متعددی دارد و اگرچه فاقد ترجمه فارسی و قدیمی‌تر از دایرة‌المعارف قرآن است، ولی می‌تواند کمک‌کننده باشد.

محبوبه فرهنگ

حکمت 154 نهج البلاغه: الرَّاضِی بِفِعْلِ قَوْم کَالدَّاخِلِ فِیهِ مَعَهُمْ

الرَّاضِی بِفِعْلِ قَوْم کَالدَّاخِلِ فِیهِ مَعَهُمْ. وَعَلَى کُلِّ دَاخِل فِی بَاطِل إِثْمَانِ: إِثْمُ الْعَمَلِ بِهِ، وَإِثْمُ الرِّضَى بِهِ.

امام علی علیه السلام فرمود:

آن کس که به کار جمعیتى راضى باشد همچون کسى است که در آن کار با آنها شرکت کرده (منتها) آن کس که در انجام کار باطل دخالت دارد دو گناه مى‌کند: گناه عمل وگناه رضایت به آن (ولى شخصى که بیرون از دایره عمل است و به آن راضى است تنها مرتکب یک گناه مى‌شود و آن گناه رضایت است).

حکمت 154

حدیثی از امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

حضرت صاحب الزمان (عج):

چیزى ما را از شيعيان محبوس نکرده است، مگر اعمال ناخوشایند و ناپسندى که از آنها به ما مى‏ رسد.

الزام الناصب ،ج۲، ص۴۶

ثواب نماز جماعت در کلام امام باقر علیه السلام

امام باقر (علیه‌ السلام) :

مَن اَدرَکَ الصلاةَ اَربعینَ یَوماً فی الجماعة کُتِبَ له بَراءَةٌ مِنَ النِّفاقِ و بَراءةٌ مِنَ‌النّارِ.

کسی که چهل روز نمازهای خود را به جماعت بخواند برای او رهائی از نفاق و رهائی از آتش دوزخ ثبت خواهد شد.

لئالی‌الاخبار ، ج ٤ ، ص ١٩٨

يبِيرُ بِهِ كُلَّ جَبَّارٍ عَنِيدٍ وَ يُهْلِكُ عَلَى يَدِهِ كُلَّ شَيْطَانٍ مَرِيدٍ

امام کاظم علیه السلام فرمودند:

يبِيرُ بِهِ كُلَّ جَبَّارٍ عَنِيدٍ وَ يُهْلِكُ عَلَى يَدِهِ كُلَّ شَيْطَانٍ مَرِيدٍ.

به وسیله او (امام زمان سلام الله علیه) تمام ستمگران سرکش، از پا در آیند و با دست او هر شیطان گردنکشی هلاک شود.

کمال الدین، ص ۳۶۸

حضور بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی با ۵۰۰ عنوان کتاب در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران 1402

مهران فریدون‌فر، مدیر بازرگانی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، در گفت‌وگو با ستاد خبری سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بیان کرد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در نمایشگاه کتاب سی‌وچهارم با دو غرفه در بخش ناشران عمومی و ناشران بین‌الملل و خارجی حضور دارد و با ۵۰۰ عنوان کتاب در موضوعاتی چون قرآن، حدیث، فلسفه، کلام و منطق و به طور اختصاصی در زمینه هنر شرکت کرده‌ است.

وی با بیان اینکه سعی کردیم امسال با رویکردی جدید در نمایشگاه کتاب سی‌وچهارم حضور پیدا کنیم، افزود: امسال سعی کردیم علاوه برعرضه کتاب‌های مختلف دینی، مجموعه‌هایی از آفرینش‌های آثار هنری آستان قدس رضوی را که ۸۰ درصد این آثار پژوهشی است برای استفاده علاقه‌مندان و بازدیدکنندگان عرضه کنیم. بخش مجموعه‌های آفرینش‌های آثار هنری آستان قدس رضوی از بخش‌های مورد توجه این غرفه در بخش ناشران خارجی است که در ۹ روز برگزاری نمایشگاه مورد استقبال عموم مردم قرار گرفت، به طوری که با کمبود عرضه آثار مواجه شدیم. تمامی آثار در این غرفه با تخفیف ۲۰ درصد ارائه می‌شود.

فریدون‌فر تصریح کرد: کتاب «المعجم فی فقه لغت القرآن» که یک مجموعه موسوعه بزرگ در جهان اسلام است جزو پر فروش‌های بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی است که همیشه در نمایشگاه کتاب مخاطبان خاص خود را دارد. «المعجم في فقه اللغة القرآن وسرّ بلاغته» در ۴۶ مجموعه تاکنون به چاپ رسیده است که جلد چهل و هفتم آن را در نمایشگاه کتاب سی‌وچهارم رونمایی کردیم و جا دارد این مجموعه به ۸۰ جلد نیز برسد.

او ادامه داد: کتاب «المعجم فی فقه لغت القرآن» دایرة‌ المعارفی‌ عظیم درباره‌ قرآن‌، معارف‌ و علوم‌ قرآنی‌ است. مدخل‌های کتاب‌ براساس‌ ریشه‌ اصلی‌ کلمات‌ قرآن‌ تنظیم‌ شده‌ و هر مدخل‌ از جنبه‌های‌مختلف‌ علوم‌ قرآنی‌ مورد بررسی‌ قرار گرفته‌ است‌. به همین‌ترتیب قرآن پژوهان پس از اطلاعات لغوی، تفسیری و ادبی که به‌دست می‌آورند، اولاً از مراجعه به سایر کتاب‌های لغت بی‌نیاز می‌شوند و ثانیاً با بهره‌وری از تحلیل مؤلفان در کتاب، می‌توانند معنایی دقیق از واژه کسب کند و در راه تدبر قرآنی از آن سود ببرد.

مدیر غرفه مجمع البحوث الاسلامی آستان قدس رضوی در بخش ناشران بین‌الملل و خارجی نمایشگاه کتاب سی‌وچهارم تصریح کرد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی امسال در بخش ناشران بین‌الملل و خارجی، سه قرآن نفیس نیز به نام «بایسنغری»، «ابراهیم سلطان»، «قرآن عبدالله طباخ» را برای بازدیدکنندگان عرضه کرده است که نسخه اصلی آن‌ها در موزه گنجینه قرآنی آستان قدس رضوی قرار دارد. قرآن بایسنغری، بزرگ‌ترین قرآن خطی جهان به شمار می‌آید که در سده نهم هجری در دوره تیموری به خط محقق کتابت شده است. این قرآن سرنوشتی شگفت‌انگیز در تاریخ ایران دارد؛ از آن‌رو که اکنون برگ‌هایی از آن در موزه‌های بزرگ ایران و جهان نگهداری می‌شود. بسیاری از پژوهشگران کتابت این قرآن را به بایسنغرمیرزا، نسبت می‌دهند.

سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۲۰ اردیبهشت آغاز به کار کرده و تا ۳۰ اردیبهشت‌ ۱۴۰۲ در مصلی امام خمینی (ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir ادامه دارد.

اَلسَّلاَمُ عَلَي الْمَهْدِيِّ الَّذِي وَعَدَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ الأُْمَمَ

سلام امام زمانم

اَلسَّلاَمُ عَلَي الْمَهْدِيِّ الَّذِي وَعَدَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ الأُْمَمَ أَنْ يَجْمَعَ بِهِ الْكَلِمَ وَ يَلُمَّ بِهِ الشَّعَثَ وَ يَمْلأََ بِهِ الأَْرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً وَ يُمَكِّنَ لَهُ وَ يُنْجِزَ بِهِ وَعْدَ اَلْمُؤْمِنِينَ.

سلام بر مهدی كه خدای عزّ و جلّ امّت ها را به وجود او وعده داد، كه به وسيله او سخن ها را جمع كند، و پراكنده ها را گرد آورد، و زمين را به او پر از عدل و داد نمايد، و به او جايگاه و قدرت دهد، و وعده اش را به اهل ايمان به وسيله او وفا كند.

فرازی از زیارت نامه حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف

لَوْلا ثَلاثَةٌ ما وَضَعَ ابْنُ آدَمَ رَأْسَهُ لِشَىْ ءٍ

امام حسین علیه السّلام:

لَوْلا ثَلاثَةٌ ما وَضَعَ ابْنُ آدَمَ رَأْسَهُ لِشَىْ ءٍ: اَلْفَقْرُوَ الْمَرَضُ وَالْمَوْتُ؛

اگر سه چیز نبود انسان در مقابل هیچ چیز سر فرود نمى‌آورد:

۱ ـ فقر و تنگدستى؛ ۲ ـ بیمارى؛۳ ـ مرگ.

نزهة الناظر، ص ۸۰

اهمیت وفای به عهد

امام مهدی (ع):‌

اگر شیعیان ما که خداوند توفیق طاعتشان دهد، در وفا کردن به پیمانشان همدل می شدند هرگز سعادت و ملاقات ما از آنان به تأخیر نمی افتاد.

بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۷۷

آگهی برگزاری آزمون زبان بسندگی دکتری خرداد ماه 1402 (دانشگاه شیراز)

آگهی برگزاری آزمون زبان بسندگی دکتری خرداد ماه 1402 ( دانشجویان دکتری سایر دانشگاه ها)

جدول زمانبندی برگزاری آزمون بسندگی زبان:

1 برگزاری آزمون پنجشنبه 1402/03/18 ساعت 8/30 صبح

2 مهلت ثبت نام از شنبه 1402/02/2 تا دوشنبه 1402/03/15

4 اعلام نتایج چهارشنبه 1402/03/31

منابع:

این آزمون منبع خاصی ندارد، شامل 100 سئوال است، نمره منفی ندارد و زمان آن 120 دقیقه می باشد.

«منابع زیر صرفا» جهت کمک به دانشجویان برای کسب آمادگی از طریق آشنایی با نمونه سوالات معرفی میشوند و ذکر نام آنها به این معنی نیست که سوالات آزمون از این منابع داده می شود.

504 Absolutely Essential Words for the TOEFL
BARRON'S Preparation for the TOEFL
NTC's Preparation for the TOEFL
LONGMAN Preparation for the TOEFL
CAMBRIDGE Preparation for the TOEFL

نوع آزمون:

سوالات آزمون در سطح تافل است و شامل 3 بخش واژگان، دستور زبان و خواندن و درك مطلب میباشد.

مراحل ثبت نام:

دانشجویان دکتری سایر دانشگاهها که متقاضی شرکت در آزمون بسندگی زبان دانشگاه شیراز مورخ 1402/03/18 میباشند توانندمی با در دست داشتن مدارك زیر به پردیس ارم - دانشگاه شیراز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی – جنب خوابگاه شهید چمران - طبقه 7- اتاق 715 - دفتر تحصیلات تکمیلی دانشکده - خانم شکری - مراجعه نموده و یا مدارك خود را به آدرس یاد شده با کد پستی 7194685189 پست نمایند. دانشجویان عزیز می توانند برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره 07136134205 تماس بگیرند.

مدارک لازم

* یک قطعه عکس 3×4

* کارت دانشجویی (برای پست کردن مدارك کپی کارت دانشجویی و کپی کارت ملی و شماره تماس دانشجو) الزامی است.

* فیش واریزی به مبلغ 000/000 /2 ریال به شماره شبای 530100004001071603020506IR بانک مرکزی به نام تمرکز وجوه درآمد اختصاصی دانشگاه شیراز با شناسه واریز 357071658115100431400285037100 (در صورت انصراف دانشجو از شرکت در آزمون وجه واریزی عودت داده نمی شود)

نکات مهم آزمون:

1 به همراه داشتن اصل کارت ورود به جلسه و کارت شناسایی معتبر عکسدار (با عکس جدید) در روز آزمون الزامی است.

2 افرادی که قصد دارند مدارک خود را پست نمایند باید حداکثر 10 روز قبل از اتمام مهلت ثبت نام مدارک خود را به پست تحویل نمایند. به مدارکی که بعد از تاریخ 5/ 03 /1402 پست گردد ترتیب اثر داده نخواهد شد.

3 دانشجویانی که به دلیل شرایط کرونایی کشور تا کنون موفق به دریافت کارت دانشجویی خود نشده اند می توانند اطلاعات دانشجویی خود شامل: شماره دانشجویی، نام رشته و نام دانشگاه خود را روی یک برگ کاغذ نوشته و به همراه سایر مدارك پست نمایند.

4 افرادی که مدارك خود را پست می نمایند در صورت تکمیل بودن مدارك می توانند روز آزمون از ساعت 7/30 صبح برای دریافت کارت ورود به جلسه، به دانشکده الهیات و معارف اسلامی- محل توزیع کارت آزمون مراجعه نمایند.

5 دانشجویانی که موفق به کسب نمره قبولی دراین آزمون می شوند، می توانند برای دریافت گواهی به ساختمان مدیریت دانشگاه شیراز- طبقه سوم- دبیرخانه تحصیلات تکمیلی دانشگاه مراجعه نمایند.

6 نمره قبولی دانشگاه شیراز 50 از 100 می باشد. نمرات قبولی سایر دانشگاهها باید از معاونت آموزشی آن دانشگاه ها استعلام گردد.

7 نتایج در تاریخ 1402/03/31 در سایت دانشگاه شیراز به آدرس ir.ac.shirazu اطلاع رسانی خواهد شد.

محل برگزاری آزمون: دانشکده الهیات و معارف اسلامی

مریز آبروی سرازیر ما را به ما بازده نان و انجیر ما را

مریز آبروی سرازیر ما را
به ما بازده نان و انجیر ما را

خدایا اگر دستبند تجمّل
نمی‌بست دست کمانگیر ما را

کسی تا قیامت نمی‌کرد پیدا
از آن گوشه کهکشان تیر ما را

ولی خسته بودیم و یاران همدل
به نانی گرفتند شمشیر ما را

ولی خسته بودیم و می‌برد طوفان
تمام شکوه اساطیر ما را

طلا را که مس کرد، دیگر ندانم
چه خاصیتی بود اکسیر ما را

تقدیر از کتاب عصری‌ سازی افعال پیامبر(ص) تألیف دکتر مهدی مردانی گلستانی

کتاب «عصری‌ سازی افعال پیامبر(ص)» اثری از بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در جشنواره کتاب سال سبک زندگی شایسته تقدیر شد.

حجت‌الاسلام مهدی مردانی گلستانی نویسنده این کتاب در گفتگو با خبرنگار آستان‌نیوز، ضمن معرفی این کتاب گفت: امروز چهارمین دوره آئین اختتامیه جشنواره کتاب سال سبک زندگی به همت دفتر تبلیغات اسلامی واحد مشهد برگزار شد، و برترین‌های این جشنواره معرفی شدند که کتاب «عصری‌سازی افعال پیامبر(ص)» در بخش سبک زندگی اسوه‌ها و الگوها رتبه شایسته تقدیر را از آن خود کرد.

وی با بیان اینکه بنابر منطق قرآن، پیامبر خاتم الگوی عملی زندگی بشریت است، گفت: مخاطب امروز و نسل عصر حاضر به حسب ظاهر به این الگوی زیبا دسترسی ندارد و رفتار و کردار آن رسول مهربانی‌ها تنها یادگاری است که از خلال ادوار تاریخ به دست ما رسیده است.

حجت‌الاسلام مردانی گلستانی خاطر نشان کرد: برای الگوگیری از رفتار و سیره آن حضرت محدودیت‌هایی وجود دارد که برای رفع آن باید از روشهای علمی استفاده کرد، یکی از این محدودیت‌ها فاصله تاریخی و حجاب زمانه و فاصله هزار و چهارصد ساله بین ایشان مخاطب امروز است.

وی ادامه داد: ایده عصری‌سازی تلاش می‌کند تا این فاصله زمانی را بردارد و امکان الگوگیری از افعال تاریخی پیامبر را فراهم کند، به این نحو که با کشف هدف و غایت از فعل پیامبر(ص) آن را بر مصادیق روز تطبیق نماید و امکان بهره گیری از افعال ایشان را فراهم کند.

این پژوهشگر تصریح کرد: این کتاب دو بخش مختلف دارد، نخست مباحث معارفی است که مربوط به آموزه‌های رفتاری پیامبر است و برای عموم مخاطبان بکار می‌آید و دیگری مباحث روش‌شناسی است که روش عصری‌سازی را آموزش می‌دهد و امکان تطبیق آن بر سیره دیگر معصومان(ع) را فراهم می‌کند.

شرایط آخر الزمان در کلام رسول الله صلّی الله علیه وآله وسلم

پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه وآله:

أقلُّ ما يكونُ في آخِرِ الزّمانِ أخٌ يُوثَقُ بهِ أو دِرْهَمٌ من حَلالٍ.

كمياب‌ترين چيز در آخر الزمان برادرى قابل اعتماد، يا درهمى حلال است.

تحف العقول: ۵۴

شرط لذت از تلاوت و انس با قرآن (مرحوم دکتر محمدحسین برومند)

شرط لذت از تلاوت و انس با قرآن (مرحوم دکتر محمدحسین برومند)

زندگی نامه پرفسور ویلفرد فردیناند مادلونگ (Wilferd Ferdinand Madelung)

پرفسور ویلفرد فردیناند مادلونگ (Wilferd Ferdinand Madelung)، اسلام‌شناس شهیر آلمانی که از متبحرترین پژوهشگران مطالعات اسلامی معاصر بود، سه‌شنبه ۹ می (۱۹ اردیبهشت ماه) درگذشت. مادلونگ در سال ۱۹۳۰ میلادی در اشتوتگارت آلمان متولد شد. او در سال۱۹۵۳ میلادی دوره لیسانس تاریخ و ادبیات اسلامی خود را در دانشگاه قاهره گذراند و در ادامه درجه دکتری خود را در مطالعات اسلامی از دانشگاه هامبورگ تحت نظر برتولد اشپولر دریافت کرد.

وی ۲۰ سال عهده‌دار کرسی عالی مطالعات اسلامی دانشگاه آکسفورد بود و به عنوان استاد مدعو در بسیاری از دانشگاه‌های آمریکا و اروپا از جمله دانشگاه کلمبیا تدریس کرد.

مادلونگ با تألیف یا تصحیح حدود ۲۰۰ کتاب و مقاله در نشریات پژوهشی و دایرة المعارف‌های متعدد و نیز ۱۶۰ بررسی و نقد و معرفی کتاب در زمینه شناخت اندیشه و تاریخ اسلام به‌خصوص تشیع در سده‌های میانه نقش مهمی داشته است. آثار او مجموعه‌ای از پژوهش‌های کلامی، تاریخی، فقهی، فرق و مذاهب، شخصیت‎‌نگاری و کتاب‎شناسی است.

حسن انصاری، استاد دانشگاه پرینستون آمریکا که سابقه همکاری و آشنایی طولانی با مادلونگ داشته است، در یادداشتی در کانال تلگرامی خود به مناسبت درگذشت این اسلام‌پژوه آلمانی به بررسی شخصیت و آثار وی پرداخت. در ادامه، این مطلب را که با کسب اجازه از نویسنده منتشر می‌شود، با اندکی تلخیص می‌خوانیم:

شادروان ويلفرد مادلونگ (زاده ۲۶ دسامبر ۱۹۳۰ در اشتوتگارت – درگذشته ۹ می ۲۰۲۳)، اسلام‌شناس و ايران‌شناس نامدار آلمانی مقيم آمريکا و سپس آکسفورد را نخستين‌بار در استانبول سال ۲۰۰۵ ديدم؛ هر دو برای کنفرانسی درباره معتزله دعوت شده بوديم. قبل از آن، آشنایی ما تنها از طريق مکاتبه بود. وقتی مادلونگ سال ۹۱ ميلادی کتاب «المعتمد» تأليف متکلم معتزلی ابن الملاحمي (د. ۵۳۶ ق) را برای نخستين‌بار در لندن منتشر کرد و مقدمه‌ای بر آن نوشت نکاتی تازه درباره ابن الملاحمی را در يک نامه که برای وی از تهران پست کردم، نوشتم. اين آغاز آشنایی بود.

ادامه نوشته

دکتر علیرضا اسعدی - شاگردپروری در زمان امام صادق(ع)

شاگردپروری در زمان امام صادق(ع) یکی از ثمرات پررنگ دوران امامت ایشان به شمار می‌رود. ایشان در این دوره همواره به گفت‌وگو و تعامل با دیگر فرق و ادیان تاکید داشتند و بسیاری از اصحاب خود را جهت این امر به سرزمین‌های گوناگون اعزام می‌کردند. ایکنا به مناسبت ایام سالروز شهادت امام جعفرصادق(ع) و ضرورت بازخوانی سیره و مشی حضرت در مواجهه با مسایل فکری و فرهنگی، با علیرضا اسعدی، نویسنده کتاب «متکلمان شیعه: هشام بن حکم» گفت‌وگویی ترتیب داده است که در ادامه مشروح آن را می‌خوانیم:

در مورد هشام‌بن‌حکم آرا و اقوال گوناگونی وجود دارد. برخی او را ستایش کرده و عده‌ای ایشان را از مسببین زندانی شدن امام کاظم(ع) می‌دانند. در این‌ باره توضیحاتی بفرماید؟

مجموع روایات مربوط به هشام به دو دسته ستایش و نکوهش تقسیم می‌شود. روایات مدح و ستایش از امام صادق(ع)، امام کاظم(ع)، امام رضا(ع) و امام جواد(ع) است. براساس این روایات، که تفصیل آنها را در بخش اول کتاب «متکلمان شیعه: هشام بن حکم» آورده‌ام، او پرچمدار حق ائمه، مؤید صدق، مدافع ولایت اهل بیت و نابودکننده باطل دشمنان آن‌هاست. پیروی از او پیروی از ائمه و مخالفت با او مخالفت با آن‌ها شمرده شده است. او بنده خیرخواه خداوند و کسی است که به دلیل حسادت اصحاب مورد آزار واقع شده است و با قلب و زبان و دست، به یاوری ائمه مشغول بود. هشام کسی است که امام صادق(ع) به او فرمود: «تا آن زمان که ما را به زبانت یاری کنی مؤید به روح القدس خواهی بود.»

ادامه نوشته

چرا با شنیدن نام امام زمان (علیه‌السلام) بلند می‌شویم؟

چرا با شنیدن نام امام زمان (علیه‌السلام) بلند می‌شویم؟

وقتی نام حضرت حجه بن الحسن العسکری علیه السلام، در مجلس امام رضا علیه‌السلام برده شد، آن حضرت از جای برخواستند و دو دست مبارکشان را روی سر گذاشتند و فرمودند: اللهم عجل فرجه و سهل مخرجه.

---

از امام صادق علیه السلام سؤال شد که چرا هنگام شنیدن نام امام زمان (علیه السلام) از جای خود بر می‌خیزیم؟
حضرت فرمودند:
چون غیبت حضرت مهدی (علیه‌السلام) طولانی است و امام از شدت محبتی که به دوستداران خود دارند هر زمان که شخصی او را یاد کند، نگاهی به او می‌نماید، سزاوار است که یاد کننده، به جهت احترام و تعظیم، از جای خود برخیزد.

منتخب الأثر، ص۵۰۵

از پيشى گيرندگان در كارهاى خير باشيد

امام صادق عليه السلام:

پدرم [ امام باقر عليه السلام] فرمود:

«از پيشى گيرندگان در كارهاى خير باشيد، و گل بى خار باشيد، كه كسانى پيش از شما وجود داشتند كه گل بى خار بودند، و من مى ترسم كه شما خار بى گل باشيد! دعوت كنندگان به سوى پروردگارتان باشيد و مردم را وارد اسلام كنيد و از آن، بيرونشان نكنيد. آنان كه پيش از شما بودند، اين چنين بودند؛ مردم را وارد اسلام مى كردند، نه آن كه ايشان را از آن خارج سازند».

مستدرك الوسائل، حدیث 13997

سنخ‌ شناسی شخصیت‌ها در کلام حضرت صادق (سلام‌ الله‌ علیه) - دکتر حمید رفیعی هنر

سنخ‌ شناسی شخصیت‌ها در کلام حضرت صادق (سلام‌ الله‌ علیه)

حجت الاسلام دکتر حمید رفیعی هنر

شخصیت؛ ساختمان وجودی افراد است؛ شاکله وجودی است؛ درخت تنومند روان آدمی است.

امّا بنای این ساختمان چگونه شکل می‌گیرد و پایه‌های آن بر چه استوار است؟

در روان‌شناسی شخصیت نظریه‌های مختلفی وجود دارد.

از نظر برخی، پایه های این شخصیت را نیازها تشکیل داده‌اند؛
از نظر برخی شناخت‌ها،
از نظر برخی عادت‌ها؛
و از نظر برخی صفت‌ها.

آنهایی که قائل‌اند شخصیت ما از مجموعه صفت‌ها تشکیل شده‌اند به رویکرد صفات معروف‌اند.

آموزه‌های اسلامی هرچند نقش نیازها، شناخت‌ها، و عادات را انکار نمی‌کند؛ امّا گو اینکه به صفات اهمیت ویژه‌ای می‌دهد.

در برخی آموزه‌های اسلامی صفات شخصیتی به دو دسته کلی سرشتی و انسانی تقسیم شده است:

1️⃣ صفات سرشتی که نام آن را سجیّتی می‌گذارم ویژگی‌های فطری و باخودآورده فرد است

2️⃣ امّا صفات انسانی؛ که نام نیّتی بر آن می‌گذارم حاصل تصمیم، تلاش و تمرین فرد است.

این برخلاف نظر برخی روان‌شناسان معروف شخصیت، همچون ریموند کتل است که صفات را به سرشتی و محیطی تقسیم کرده؛ و عملاً نقش خود را کمرنگ کرده‌اند.

در آموزه‌های اسلامی صفاتی که با تلاش خود فرد ساخته می‌شود و فرد را در مسیر اهداف متعالی قرار می‌دهد بسیار ارزشگذاری شده است.

یکی از مستندات سخنان بالا؛ این روایت امام صادق علیه السلام است:

الْخُلُقُ مِنْحَةٌ يَمْنَحُهَا اَللَّهُ مَنْ شَاءَ مِنْ خَلْقِهِ
فَمِنْهُ سَجِيَّةٌ وَ مِنْهُ نِيَّةٌ
قُلْتُ فَأَيُّهُمَا أَفْضَلُ؟
قَالَ صَاحِبُ اَلنِّيَّةِ أَفْضَلُ
فَإِنَّ صَاحِبَ اَلسَّجِيَّةِ هُوَ اَلْمَجْبُولُ عَلَى اَلْأَمْرِ اَلَّذِي لاَ يَسْتَطِيعُ غَيْرَهُ
وَ صَاحِبَ اَلنِّيَّةِ هُوَ اَلَّذِي يَتَصَبَّرُ عَلَى اَلطَّاعَةِ فَيَصْبِر
فَهَذَا أَفْضَلُ

بحار الأنوار، ج۶۸، ص۳۹۵

ویژگی‌های خلقی بخششى است از جانب خدا كه او را به‌كسى كه مي‌خواهد مي‌دهد. بعضى از خوى‌ها طبيعى و جزء سرشت، و بعضى از آن مربوط‍‌ به تصميم و تمرين است.(سوال کننده می‌گوید) عرض كردم كدام يك از اين دو نوع با ارزش‌تر است‌؟

(امام) فرمود آن كس كه با تصميم و ارادۀ خود ویژگی را كسب مي‌كند برتر است چون كسى كه خوى و اخلاقى در سرشت و طبيعت او است غير آن روش را نمي‌تواند داشته باشد، ولى آن كس كه با ارادۀ خود روش نيكى را اتخاذ مي‌نمايد بر خلاف طبع خود مشكلات اطاعت را تحمل مي‌كند و صبر در او نهادینه می شود، پس او برتر است.

مسائل الرازي من غرائب آي التنزيل (أسئلة القرآن المجيد و أجوبتها) قرن 7

مسائل الرازي من غرائب آي التنزيل (أسئلة القرآن المجيد و أجوبتها)

اسئلة القرآن المجید و أجوبتها من غرائب آي التنزیل

کتاب أسئلة القرآن المجید و أجوبتها من غرائب آی التنزیل اثر محمد بن ابی‌ بکر رازی فقیه، مفسر، لغوی، ادیب و صوفی حنفی [متوفي سنة 666 ق​]​​​​​​ است. این کتاب از جمله آثاری است که درباره معانی قرآن کریم و تفسیر غوامض آن به نگارش درآمده است. این نحوه نگارش فنی قدیمی است و شاید اولین کسی که بدین‌گونه درباره معانی قرآن اثری از خود به یادگار گذاشته است «فراء» باشد.

أسئلة القرآن بیش از هزار و دویست پرسش و پاسخ در رابطه با آیات مشکل قرآن دارد. این کتاب حاوی مطالبی است که در فهم معانی قرآن و حل مشکلات آن کارساز است.

نویسنده این اثر محمد بن ابوبکر بن عبدالقادر الرازی الحنفی است که اصالتا اهل ری می‌باشد. مصادر ترجمه درباره این شخصیت مطالب چندانی در اختیار قرار نمی‌دهند ازاین‌رو از تاریخ تولد وی اطلاعی در دست نیست اما تاریخ وفات وی را برخی ۶۶۶ هجری ذکر کرده‌اند.

کتاب پیش رو دارای نام‌های متعددی است که برخی طولانی و برخی کوتاه هستند و عبارتند از: ۱. انموذج جلیل فی اسئلة و اجوبة من غرائب آی التنزیل ۲. اسئلة القرآن المجید و اجوبتها ۳. من غرائب آی التنزیل ۴. مسائل الرازی.

او در زمینه‌های مختلف، تألیفاتی دارد؛ از جمله:

۱. الامثال و الحکم؛

۲. الذهب الابریز فی تفسیر الکتاب العزیز؛

۳. روضة الفصاحة فی علم البیان و البلاغة؛

۴. مختار الصحاح فی اللغة؛

۵. شرح مقامات الحریری؛

۶. تحفة الملوک فی احکام العبادات، مشتمل بر ده باب؛

۷. حدائق الحقائق فی المواعظ والاداب.[۱]

۲ - معرفی اجمالی کتاب

اسئلة القرآن المجید و اجوبتها من غرائب آی التنزیل بیش از هزار و دویست پرسش و پاسخ در رابطه با آیات مشکل قرآن است که علامه ادیب زین‌الدین محمد بن ابی‌بکر رازی (متوفای ۶۶۶) آن را نوشته است.

این کتاب حاوی مطالبی است که در فهم معانی قرآن و حل مشکلات آن کارساز است. مولف با توانایی علمی خود توانسته است بیشتر شبهات مطرح شده درباره مفاهیم قرآنی را نقد و بررسی کند و به فراخور حال، جواب‌های روشن و قابل پسند آماده کند. سعی او در این خصوص قابل تقدیر است و از توانایی او در این زمینه حکایت دارد.

۳ - تفاوت أسئلة القرآن و حقائق التاویل

هدف از نگارش تالیفاتی از این قبیل بیان آیات مشکله قرآن و پاسخ‌گویی به شبهات و تشکیکاتی است که درباره این کتاب آسمانی، چه فعلا و چه تقدیرا مطرح گشته است.

البته کتاب اثری ابتکاری به‌شمار نمی‌رود چرا که سابق بر آن دیگران در این زمینه کتاب‌هائی نگاشته‌اند از جمله شریف مرتضی که «حقائق التاویل فی متشابه التنزیل» را نگاشته و مشابهت‌هایی بین کتاب ابوبکر رازی و کتاب شریف مرتضی وجود دارد از جمله: وحدت غرض از نگارش، همسانی دو کتاب در شکل و صورت بدین نحو که هریک از این دو اثر به بخش‌هایی تقسیم می‌شود و هربخش عهده‌دار بیان یک سؤال و سپس پاسخ‌گویی بدان است و همچنین تشابه بسیاری از سؤالات و پاسخ‌هایی که در دو اثر موجود است.

تنها تفاوتی که بین این دو اثر قابل مشاهده است یکی این‌ست که شریف مرتضی در صدد استقصاء اقوال برآمده و آراء گوناگون را فراهم آورده است اما رازی بنا را بر ایجاز و اختصار گذارده است و دیگر اینکه اثر شریف رضی مشحون از عبارات ادبی است ولی کتاب رازی از زیبایی‌های لغوی تهی است.

۴ - انگیزه نگارش

به گفته نویسنده سؤالات شگفت و جالبی که توسط یکی از برادران فاضل دینی مطرح گشته انگیزه تالیف این کتاب شده است. سؤالاتی که نویسنده نمونه آن‌ها را از هیچ‌یک از دانشمندان نشنیده و در هیچ کتابی از کتاب‌های ایشان ندیده بوده است. ازاین‌رو این سؤالات را جمع‌آوری نموده و به پاسخ آن‌ها با مراجعه به آثار دیگران پرداخته و یا خود بدان‌ها پاسخ داده است.

۵ - ویژگی کتاب

ویژگی‌ای که در این اثر قابل مشاهده است، زیادی و کثرت مسائلی است که مؤلف درصدد پاسخ‌گویی به آن‌ها برآمده است، ویژگی‌ای که در هیچ‌یک از آثاری که در زمینه بیان معانی قرآن و پاسخ‌گویی به مشکلات مطروحه حول قرآن کریم نگاشته شده به‌چشم نمی‌خورد. کتاب در عین کم حجمی مشتمل بر بیش از ۱۲۰۰ مساله است که با عباراتی شیوا و روان و بصورت خلاصه، مختصر و واضح نگارش یافته است.

۶ - ساختار

این کتاب دارای مقدمه ایست که توسط نجیب ماجدی، پژوهشگر اثر، نگاشته شده است. علاوه بر این مؤلف خود نیز مقدمه‌ای کوتاه بر کتاب نگاشته است و به ترتیب و تعداد سوره‌های قرآن کریم کتاب را تقسیم کرده است. در هر سوره سؤالات و شبهاتی را مطرح و به پاسخ‌گویی بدآن‌ها پرداخته است. در پایان کتاب فهرست احادیث نبوی، آثار، ابیات شعری، انصاف ابیات، اعلام و فهرست موضوعی مطالب کتاب آمده است.

۷ - انتشار

کتاب به‌صورتی زیبا همراه با تعلیقات و ارجاعات نجیب ماجدی در قطع وزیری با جلد گالینگور در ۴۰۸ صفحه برای اولین بار در سال ۱۴۲۳ ه- ۲۰۰۳ م توسط المکتبة العصریة، بیروت منتشر شده است.
این کتاب با تحقیق و تصحیح استاد ابراهیم عطوه عوض (مدرس در الازهر) در مصر چاپ و انتشار یافت و سپس با مقدمه‌ای از فاضل محترم محمدعلی انصاری قمی، در قم تجدید چاپ گردید.

۸ - پانویس

۱. الرازى‌، محمد بن ابى‌بكر، أسئلة القرآن و أجوبتها، ج۱، ص۵.

۹ - منبع

معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسران، ج۲، ص۵۵۰-۵۵۱.
نرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.

تعداد تکرار ریشه ف ح ش در قرآن به همراه سوره و شماره آیه

تعداد تکرار ریشه ف ح ش در قرآن به همراه نام سوره و شماره آیه

دانلود مجموعه سخنرانی های مرحوم استاد دکتر محمدحسین برومند

دانلود مجموعه سخنرانی های

مرحوم استاد دکتر محمدحسین برومند

با عنوان

حكمت مصحف

بخش اول

بخش دوم

بخش سوم

بخش چهارم

بخش پنجم

ادامه نوشته

ده حدیث از امام جعفر صادق علیه السلام

ده حدیث از امام جعفر صادق علیه السلام

✅ مَا بَلغَ عَبدٌ حَقیقةَ الإخلاصِ حتَّى لا یحبَّ أن یحمدَ عَلَى شَی‏ء مِن عَمَلِ لِلّهِ.

هیچ بنده‏‌اى به حقیقت اخلاص نمى‏‌رسد، مگر آن‌كه دوست نداشته باشد كه مردم او را بر كارهایى كه براى خدا انجام داده ستایش كنند.
عدة الداعي (ابن فهد حلّی): ص۲۲۳

✅ لاتُسَمِّ الرَّجُلَ صَدِيقا سِمَةَ مَعرِفَةٍ حتّى تَختَبِرَهُ بثلاثٍ: تُغضِبُهُ فَتَنظُرُ غَضَبَهُ يُخرِجُهُ مِن الحَقِّ إلى الباطِلِ، وعندَ الدِّينارِ والدِّرهَمِ، وحتّى تُسافِرَ مَعهُ.

هیچ كس را دوست خود مخوان، مگر آن كه در سه‏ چیز او را بیازمایی:
او را به خشم آوری و ببینی كه آیا این خشم او را از حقّ به باطل می‏‌كشاند؛
در درهم و دینار
و در سفر كردن با او.
امالی (شيخ طوسی): ص ۶۴۶

✅ مَنْ غَضِبَ عَلَيْكَ ثَلاَثَ مَرَّاتٍ لَمْ يَقُلْ فِيكَ سُوءاً فَاتَّخِذْهُ لِنَفْسِكَ خَلِيلاً.

هر كس بر تو سه بار خشم گرفت و با تو بد صحبت نكرد، پس او را به عنوان دوست صميمی خود انتخاب كن.
مجموعه ورّام: ج۲، ص۱۱۸

✅ مِن أخلاقِ الجاهِلِ الإجابَةُ قَبلَ أنْ يَسمَعَ، و المُعارَضَةُ قَبلَ أنْ يَفْهَمَ، و الحُكْمُ بما لا يَعْلَمُ.

يكى از خصلت‌های‌ نادان اين است كه
قبل از شنيدن [مطلب] پاسخ مى‌دهد
و پيش از آن كه [ مقصود گوينده را] بفهمد به مخالفت بر مى‌خيزد
و ندانسته حكم مى‌كند و [قضاوت می‌نمايد].
أعلام الدين (ديلمی): ص۳۰۳

✅ مِنْ صِحَّةِ يَقِينِ اَلْمَرْءِ اَلْمُسْلِمِ أَنْ لاَ يُرْضِيَ اَلنَّاسَ بِسَخَطِ اَللَّهِ.

از نشانه‌های صحت يقين انسان مسلمان اين است كه برای جلب خشنودی خلق، هرگز کاری نمی‌کند که موجب خشم خدا بشود‌‌.
الکافي (ثقة الاسلام كلينی): ج۲،‌ص۵۷

✅ مَن ذَهَبَ يَرى أَنَّ لَهُ عَلَى الآخَرِ فَضلاً فَهُوَ مِنَ المُستَكبِرينَ، (قالَ حَفصُ بنُ غياثٍ): فَقُلتُ لَهُ إِنَّما يَرى أَنَّ لَهُ عَلَيهِ فَضلاً بِالعافيَةِ إذا رَآهُ مُرتَكِبا لِلمَعاصى، فَقالَ: هَيهاتَ هَيهاتَ! فَلَعَلَّهُ أَن يَكونَ قَد غُفِرَ لَهُ ما أتى وَ أَنتَ مَوقوفٌ مُحاسَبٌ أَما تَلَوتَ قِصَّةَ سَحَرَةِ موسى عليه السلام.

هر كس خودش را بهتر از ديگران بداند، او از متكبران است.
حفص بن غياث مى‌گويد: عرض كردم:
اگر گنه‌كارى را ببيند و به سبب بى‌گناهى و پاكدامنى خود، خويشتن را از او بهتر بداند چه؟
فرمودند: هرگز هرگز! چه بسا كه او آمرزيده شود اما تو را براى حسابرسى نگه دارند، مگر داستان جادوگران و موسى عليه السلام را نخوانده‌اى؟
الكافى (ثقة الاسلام کلینی): ج۸، ص۱۲۸

✅ لا تَفضَح أحَدا حَيثُ سَتَرَ اللّه عَلَيكَ ما أعظَمَ مِنهُ.

هرگز رسوا مساز کسی را، در حالی که می‌دانی خدا به واسطه آنچه بدتر از عمل او انجام داده‌ای رسوا نساخته!
جامع السعادة (ملا مهدی نراقی): ج۳، ص۲۴۱

✅ ان العبد اذا عجل فقام لحاجته یقول الله تبارک و تعالی : "اما یعلم عبدی انی انا اقضی الحوائج."

زمانی که بنده برای رفع حاجت خود نمازش را با عجله بخواند، خداوند می‌فرماید: "آیا بنده من نمی‌داند که حاجت او را من برآورده می‌کنم".
امالی (شیخ طوسی): ج۱، ص۶۶۴

✅ اذا قام العبد فی الصلاة فخفف صلاته قال الله تعالی لملائکته:
اما ترون الی عبدی کأنه یری ان قضاء حوائجه بیدغیری، اما یعلم ان قضاء حوائجه بیدی.

هرگاه بنده برای نماز به پا خیزد و نمازش را سبک ادا کند، خداوند به فرشتگان خود می‌فرماید:
آیا به بنده من نمی‌نگرید که گویا برآوردن حاجت‌هایش را به دست کسی غیر از من می‌بیند، آیا نمی‌داند که برآوردن حوائج او به دست من است؟!
الکافی (ثقة الاسلام کلینی): ج۳، ص۲۶۹

✅ فِي وَصِيَّةِ لُقْمَانَ لاِبْنِهِ يَا بُنَيَّ اِعْلَمْ أَنَّ اَلدُّنْيَا قَلِيلٌ وَ عُمُرَكَ مِنْهَا قَلِيلٌ مِنْ قَلِيلٍ وَ يَقِرُّ مِنَ اَلْقَلِيلِ قَلِيلٌ.

لقمان در وصيتى به فرزندش فرمود:
فرزندم بدان كه دنيا كوتاه است
و عمر تو اندكی از عمر دنیاست،
که از آن اندک هم اندکی باقی مانده.
مشکاة الأنوار في غرر الأخبار: ج۱، ص۵۵۹