مراسم نکوداشت آیت‌الله سید محمدباقر حجتی؛ قرآن‌شناس و حدیث‌پژوه با پیام آیت‌الله جوادی آملی در دانشکده الهیات دانشگاه تهران برگزار شد.
متن پیام این مرجع تقلید به شرح زیر است:
أعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
«الحمد لله ربّ العالمین و صلّی الله علی جمیع الأنبیاء و المرسلین و الأئمّة الهداة المهدیّین و فاطمة الزّهراء بهم نتولّی و من أعدائهم نتبرّء الی الله».
مقدم شما فرهیختگان، نخبگان علمی و ادبی و بزرگواران فنّ ادب و مقال و مقالت و علاقمندان به علوم انسانی را گرامی می‌داریم و از ذات اقدس الهی مسئلت می‌کنیم همه کسانی که در خانه اندیشمندان خدمتگزاران به علوم اسلامی کوششی دارند سعی شان را بلیغ و خدماتشان را مقبول الهی قرار بدهد و از برگزارکنندگان این گونه محافل علمی حق شناسی می‌کنیم و از همه کسانی که با ایراد مقال یا ارائه مقالت بر وزن علمی اینگونه از همایش‌ها و نکوداشت‌ها افزوده و می‌افزایند حق شناسی می‌کنیم. از ذات اقدس الهی مسئلت می‌کنیم همه اندیشمندانی که در اینگونه از محافل از آنها حق شناسی می‌شود آثار قلمی اینها را به احسن وجه بپذیرد.
آنچه که در این محفل مطرح است نکوداشت حضرت آیت‌الله حاج سیدمحمد باقر حجّتی مازندرانی است. این شخصیت بزرگ که اهل بابل است از آشنایان و دوستان چندین ساله ماست. آنچه که ما از سال ۳۰ به بعد یعنی در حدود هفتاد سال قبل با این بزرگوار مأنوس بودیم مشغول درست و بحث و تحقیق و تألیف و قلم و بنان و بیان بودند. امیدواریم خدماتی که در طی این بیش از نیم قرن انجام داده و انجام گرفته است مقبول پروردگار باشد و همه عزیزانی که در این راه سعی بلیغ داشتند که علوم انسانی را به جامعه معرفی کنند که جزء بهترین علوم است و حقیقت انسان را به انسان می‌شناساند از کجا آمد و به کجا می‌رود را به او می‌فهمانند به احسن وجه بپذیرد.
در سوره مبارکه «جاثیه» حرف‌های یک عده از دنیاگرایان را نقل می‌کند که اینها با این مثلث مذموم دنیا را می‌شناسند و لاغیر؛
اول: می‌گویند جز دنیا خبری نیست. جهان ماده و دنیاست و لاغیر. این یک وهم و خیال.
دو: غیر از مرگ و زندگی در عالم خبری نیست.
سه: گرداننده دنیا گرداننده مرگ و زندگی، طبیعت است و غیر از طبیعت خبری نیست: ﴿حَیاتُنَا الدُّنْیا نَمُوتُ وَ نَحْیا وَ ما یُهْلِکُنا إِلاَّ الدَّهْر﴾. این در سوره مبارکه «جاثیه» است.
ذات اقدس الهی که این نظم دقیق ریاضی جهان را به عهده دارد و مدیر و مدبر است به همه ما می‌گوید که چرا نظریه پردازی نمی‌کنید؟ چرا فقط نگاه می‌کنید و نمی‌بینید؟
نگاهی که به رؤیت نرسد سودمند نیست. چرا نظریه پردازی نمی‌کنید درباره آسمان و زمین؟ آنکه نگاه می‌کند و نمی‌بیند، او کور است.
فرمود اینچنین نیست که دنیا باشد و آخرت نباشد. دنیای بی آخرت بازیچه است، زیرا هرکس هرچه کرد بی اساس باشد نه مسئولیتی داشته باشد نه حساب و کتابی داشته باشد می‌شود لغو. فرمود من که خدایم دنیا را خلق کردم، بازیگر نیستم دنیا هم بازیچه نیست. دنیای بی هدف کار بی مسئولیت بازیچه است این یک.
درباره مرگ و زندگی اینطور نیست که در زمین ریخته باشد و هر کسی یکی را بگیرد. فرمود: ﴿خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَیاةَ﴾، [۱]مرگ یک آفریدگاری دارد زندگی یک آفریننده‌ای دارد دقیق و ریاضی است.
مرگ و حیات به احیاء و اماته وابسته است نه خود مرگ و حیات باشند و هر کس خواست برسد. ﴿یُحْیی وَ یُمیتُ﴾ [۲] دنیا بی هدف نیست. انسان پایانی دارد و آن ابدیت اوست. اساس کار این است که انسان تنها بدن نیست روح دارد و روح هرگز نمی‌میرد و انسان با روح برای ابد زنده است در هر عالمی بدنی مناسب با آن دارد این بدن را در دنیا دارد همین انسان را با همین بدن بعد از او هم زنده نگه می‌دارد. عده‌ای که آسمان و زمین را از منظر ماده می‌بینند و نه ماورای ماده و طبیعت انگارند که خدا فرمود اینها روی گمان حرف می‌زنند نه روی علم، اینها کسانی اند که اهل نظر هستند نه اهل رؤیت. اهل نگاه هستند نه اهل دیدن. کسی که نگاه می‌کند و نمی‌بیند این کور است.
در بخش پایانی سوره مبارکه «طه» آمده که یک عده‌ای که اهل دیانت نیستند نگاه می‌کنند ولی آفریدگار را با چشم دل نمی‌بینند اینها کور هستند. اگر کورند در قیامت کور محشور می‌شوند. ﴿نَحْشُرُهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ أَعْمی﴾ [۳]به خدا عرض می‌کنند خدایا ما در دنیا بینا بودیم چرا ما را کور محشور کردی؟ ﴿رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنی أَعْمی وَ قَدْ کُنْتُ بَصیراً﴾ [۴]در بخش پایانی سوره «طه» آمده که خدای سبحان به آنها جواب می‌دهد ﴿کَذَالِکَ﴾ یعنی شما کور بودید بینا نبودید. شما این آثار دقیق علمی را دیدید و این اثرآفرین و دنیاآفرین، را ندیدید! ﴿رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنی أَعْمی وَ قَدْ کُنْتُ بَصیراً﴾، ﴿قال کَذَالِکَ﴾ یعنی همینجور بودید. شما که بینا نبودید کور بودید الآن هم کور محشور می‌شوید. شما اهل نظر بودید نه اهل رؤیت. اهل نگاه بودید نه اهل دیدن. آفریدگار را که ندیدی.
استاد سید محمدباقر حجتی (رضوان الله تعالی علیه) سالیان متمادی با این علوم مأنوس است تعلیم کرد تدریس کرد بینا بود بینا تربیت کرد و از همه شما بزرگوارانی که برای حق شناسی و نکوداشت این شخصیت بزرگ علمی سعی بلیغ داشته و دارید خدا به احسن وجه بپذیرد و جامعه اسلامی را به آن هدف والایش برساند و حوزه و دانشگاه را در سایه عنایت ولی عصر (ارواحنا فداه) کامیاب و موفق بدارد و همه شما اساتید و خدمتگزاران علمی را بیش از پیش توفیق عطا بکند.
«و السلام علینا و علیکم و رحمة الله و برکاته»
[۱]. سوره ملک، آیه۲.
[۲]. سوره بقره، آیه۲۵۸.
[۳]. سوره طه، آیه۱۲۴.
[۴]. سوره طه، آیه۱۲۵.
راهنمای آزمون ارشد و دکتری رشته علوم قرآن و حدیث+مطالب آموزنده قرآنی و حدیثی+علایق شخصی