لیست کتابهایی که درباره رسم الخط مصاحف تدوین شده اند

لیست کتابهایی که درباره رسم الخط مصاحف تدوین شده اند

ادامه نوشته

تواتر قراءات سبعه

تواتر قراءات سبعه

ابن مجاهد و شاگردش ابن خالویه قراءات سبعه را متواتر می دانستند اما علمای قرآن پنجم آنها را جزء قراءات شاذه می دانستند مانند:

1- ابن کثیر «غیر» را در «غیر المغضوب علیهم» به نصب راء تلفظ می کرد.

2- وی همچنین در «لإحدی الکُبَر» را در سوره مدثر بدون همزه می دانست یعنی «لحدی الکبر»

تأیید مقام علمی و دینی ابن مجاهد

تأیید مقام علمی و دینی ابن مجاهد از سوى بزرگان علم :

ذهبی: ابن مجاهد، ثقه وحجت بوده است.
أبو عمرو دانى: ابن مجاهد در عصر خود - علاوه بر گسترش معلومات و چالاكى أو در درک وصدق گفتار و زهد آشكار، بر كسانى كه از رقباى علمی او به شمار مى رفتند فزونى وبرترى داشت ( 2 )

ادامه نوشته

ابن مُجاهِد (نخستین فردی که به قراءات سبعة حجیت بخشید)

ابن مُجاهِد، ابوبكر احمد بن موسى بن عباس (245-20 شعبان 324ق)، مقرى بزرگ بغداد و نخستين كسى است كه قرائات سبع را رسميت بخشيد. او از نوجوانى در بغداد به تحصيل پرداخت، چنان‌كه از قديمى‌ترين شيوخ او مى‌توان احمد بن منصور رمادى (د 265ق) را نام برد. ابن مجاهد از محمد بن جهم سمرى نيز ادب، علوم قرآنى و حديث آموخت.

ادامه نوشته

مرحله ضبط (مرحله دهم قرائات قرآن)

مرحله ضبط (مرحله دهم قرائات قرآن بر اساس تقسیم بندی دکتر عبد الهادی فضلی در کتاب مقدمه ای بر تاریخ قراءات قرآن کریم)

بنابراین، یکی از مراحل پیدایش قرائات را مرحله «ضبط» می‌دانند. در این مرحله، گروهی از مردم تمام فرصت خود را به قرائت و فراگیری قرآن اختصاص داده، به ضبط قرائت سخت اهتمام ورزیدند؛ تا آن جا که در سایه پشتکار و اهتمام خویش دانشمندانی شدند که مردم به آن‌ها اقتدا کردند و پیرو قرائت آن‌ها شدند و به سوی آنان بار سفر بستند و قرائت را از محضر آنان اخذ می‌کردند و مردم بلاد با دیده قبول به قرائت آن‌ها نگریستند و درباره آن‌ها حتی میان دو نفر نیز اختلاف نظر دیده نمی‌شد. [۱] [۲] [۳] 

---

۱. فضلی، عبد الهادی، تاریخ قراءات قرآن کریم، ص۳۸.

۲. اسماعیل، محمدبکر، دراسات فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۳-۳۵.

۳. شریعت، محمد جواد، چهارده روایت در قرائت قرآن مجید، ص۱۳.

مروری بر تاریخ اختیار در قرائات و ضوابط قرائات معتبر

مروری بر تاریخ « اختیار» در قرائات و ضوابط قرائات معتبر

مقاله 5، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 6، زمستان 1385، صفحه 115-144 

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

بی بی سادات رضی بهابادی 

دانشیار دانشگاه الزهرا

ادامه نوشته

معاذ بن حارث (معاذ القاری)

معاذ بن الحارث المعروف بـ معاذ بن عفراء صحابي من الأنصار من بني غنم بن مالك بن النجار من الخزرج، شهد بيعة العقبة الأولى والثانية، وكان أحد الستة الأوائل الذين أسلموا على يد النبي محمد في مكة، ومهّدوا لدعوته في يثرب، بل وزعم الواقدي أن معاذًا ورافع بن مالك الزرقي كانا أول من أسلم من الأنصار.[1]

ادامه نوشته

اختلاف قرائات در مصاحف

اختلاف قرائت‌ها به سبب اختلاف مصحف‌ها را اختلاف قرائات در مصاحف گویند.

مهم‌ترین عامل ایجاد اختلاف

بی شک اختلاف مصحف‌های مناطق مختلف مهم‌ترین عامل ایجاد اختلاف در قرائت است؛ زیرا مردم هر منطقه ملزم بودند از قاری ویژه خود و قرائت منطبق بر مصحف منطقه خود پیروی کنند.

ادامه نوشته

الانتصار للقرآن‌ ابوبکر باقلانی

الانتصار للقرآن‌ ابوبکر باقلانی

مؤلف کتاب، قاضی ابو بکر ابن الطیب الباقلانی از علمای قرن پنجم که پیرامون موضوعات مختلف علوم قرآن مانند: جمع آوری مصاحف، قرائت‌های مختلف، و... نوشته شده است.

باقلانی در سال ۳۳۸ هجری قمری متولد و در سال ۴۰۳ وفات نمود. از آنجا که وی متکلم و اشعری مذهب بوده لذا روشی را که در کتاب برای توضیح مطالب اخذ نموده و دنبال می‌کند همانند بحث‌های کلامی است که بصورت گسترده مطرح می‌گردد.

ادامه نوشته

ابوبکر باقلانی

باقِلاّنی‌، ابوبکر محمد بن‌ طیب‌ (د ۲۳ ذیقعده ۴۰۳ق‌/۵ ژوئن‌ ۱۰۱۳م‌)، متکلم‌ نامدار اشعری‌ مذهب‌ می‌باشد.

برخی‌ منابع‌ او را رَبَعی‌ خوانده‌اند [۱] که‌ بیانگر نسب‌ عربی‌ اوست‌.

تاریخ‌ تولد وی‌ به‌ درستی‌ روشن‌ نیست‌، ولی‌ برخی‌ حوالی‌ سال‌ ۳۲۸ق‌/۹۴۰م‌ را محتمل‌ می‌دانند. [۲] [۳] [۴] احتمالاً او در بصره‌ به‌ دنیا آمده‌ است‌. 

ادامه نوشته

کتاب غیث النفع فی القراءات السبع

نویسنده : سفاقسی، علی نوری بن محمد

زبان : عربی

ناشر : دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون

سایر نویسندگان : محقق:شافعی حفیان، احمد محمود عبدالسمیع - نويسنده:سفاقسی، علی نوری بن محمد

تعداد صفحات : 688ص.

احمد بن فارس

احمد بن فارِسْ (۹۱۸- ۱۰۰۴م) (نسب: ابوالحسین احمد بن فارس بن زکریا بن حبیب قزوینی همدانی رازی لغوی) لغوی، کاتب، ادیب و شاعر عرب‌زبان ایرانی در سدهٔ چهارم بود.[۱][۲][۳]

ادامه نوشته

التمهید فی علوم القرآن

معرفى كتاب:
مؤلف كتاب حضرت آيت الله محمد هادى معرفت از دانشمندان و قرآن پژوهان معاصر مى‌باشند كه نام كتاب خود را«التمهيد فى علوم القرآن» (يعنى مقدمه‌اى دربارۀ علوم قرآن)نام نهاده‌اند و در آن پيرامون موضوعات مربوط به علوم قرآنى بحث مى‌نمايند
از آنجا كه شايد اين كتاب با اين گستردگى براى اولين بار از طرف علماء شيعه به رشتۀ تحريردرآمده،لذا از همان ابتداى تأليف مورد استقبال قرآن‌پژوهان قرار گرفت بطورى كه در حوزۀ علميه قم و دانشگاههاى مختلف به عنوان كتاب درسى شناخته شد
و مدتهاست كه در حوزۀ علميه بصورت يكى از مواد درسى(البته درس جنبى)مورد مطالعه قرار مى‌گيرد.

ادامه نوشته

قراءات التمهید مرحوم علامه معرفت

قراءت قرآن مراحل گوناگون و متفاوتى را به خود ديده است:

مرحله اول:

در اين مرحله شخص پيامبر اكرم(ص) قرآن را بر اصحاب خويش «اقراء» مى فرمود. گروهى از اصحاب، قراءت قرآن را بى واسطه و به طور مستقيم از آن حضرت فراگرفتند; به عنوان مثال مى توان از على بن ابى طالب(ع)، عبدالله بن مسعود، عثمان، ابى بن كعب، زيد بن ثابت، معاذ بن جبل، و ديگران نام برد.

در طبقه بندى قرا، اين گروه را طبقه اول از قرا قرار داده اند كه قرآن را بر پيامبر عرضه نموده اند.
ذهبى در معرفة القراء طبقه اول قرا را به اين ترتيب ذكر مى كند:
1. عثمان بن عفان.
2. على بن ابى طالب.
3. ابى بن كعب.
4. عبدالله بن مسعود.
5. زيدبن ثابت.
6. ابو موسى اشعرى.
7. ابو الدرداء (1) .

ادامه نوشته

ملاک اولیه و ثانویه پذیرش قرائات

ملاک اولیه و ثانویه پذیرش قرائات