ويژگی هاى تفسير قرآن در عصر تابعين

ويژگی هاى تفسير قرآن در عصر تابعين

1- در اين دوره بسيارى از اسرائيليان (اعم از فرهنگ يهود و يا فرهنگ نصارى) در تفسير داخل شد.

2- تفسير در اين دوره هم مانند دوره صحابيان نشانه روايت و اثرى داشت و از حدود تفسير نقلى بيرون نرفت و غالباً قرآن براساس نقل و اثر تفسير مى‏شد. ولى نتوانست مانند عصر صحابيان رنگ روائى و نقلى خود را حفظ كند و تفسير در اين عصر تابع مكتب‏ هاى مختلف در بلاد گشت در مكه از ابن عباس در مدينه اكثر از ابى بن كعب و در عراق از عبدالله بن مسعود پيروى مى‏كردند در ميان مفسران اين عصر، سعيد بن جبير، طاووس يمانى، عامر شعبى، سخت از تفسر به رأى خوددارى مى‏ كردند. ولى درباره مجاهد و عطاء بن ابى رباح و زيد بن اسلم و قتاده و اصولاً اكثر مفسران اهل كوفه نوشته‏ اند كه از تفسير به رأى ابائى نداشته ‏اند.

ادامه نوشته

دانلود کتاب تاریخ تفسیر قرآن کریم حبیب الله جلالیان

تاریخ تفسیر قرآن کریم حبیب الله جلالیان

دانلود کتاب تاریخ تفسیر قرآن کریم جلالیان| Quran Exegesis History Jalalian

دانلود تاریخ تفسیر قرآن کریم جلالیان

Book Download - «تاریخ تفسیر قرآن کریم» تالیف حبیب الله جلالیان کتاب درباره تاریخ تفسیر قرآن  نوشته شده است.

معرفی کتاب تاریخ تفسیر قرآن کریم جلالیان

مؤلف محترم مطالب را در ۳ قسمت (بخش) بیان کرده است قسمت اول مربوط است به معنای واژه تفسیر و تاویل و تفاوت آن دو با یکدیگر، که پس از بیان معنای لغوی و اصطلاحی این دو، تفاوت آنها را بیان کرده است. آنگاه ضرورت تفسیر قرآن کریم را با استفاده از چند آیه توضیح داده، جایگاه تفسیر در عصر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و صحابه و تابعین را بیان کرده، مشهورترین مفسران هر دوره را نام می‌برد. قسمت دوم: این قسمت مربوط است به تفسیر قرآن در عصر تدوین، وی در ابتدا اولین مدون تفسیر قرآن را در بین افرادی همچون: ابن عباس ، سعید بن جبیر ، فراء نحوی ، عکرمه و ابن جریح ، مورد بحث قرار داده، نتیجه می‌گیرد که اولین فرد سعید بن جبیر می‌باشد آنگاه به سیر پیدایش تفسیر عقلی پرداخته با استفاده از برخی از آیات و روایات ائمه معصومین علیه‌السّلام جایگاه آن را تشریح می‌کند در بخش دیگر، تفسیر به ماثور را توضیح داده، علل ضعف پاره ایی از تفاسیر به ماثور را بیان می‌کند. در ادامه مساله ورود اسرائیلیات در تفسیر قرآن کریم و شخصیت‌هایی که در این باره نقش مؤثر داشته‌اند بررسی شده است قسمت سوم: در این قسمت تفسیر در نزد معتزله، شیعه امامیه و خوارج مورد بررسی قرار گرفته است. در قسمتی دیگر، مفسران شیعه را در هفت طبقه تقسیم بندی کرده، معروفترین هر کدام از طبقات را همراه با نام کتاب تفسیری او معرفی می‌کند. در پایان این قسمت، تفسیر علمی قرآن را مطرح کرده برخی از تفاسیر علمی را معرفی می‌کند.

ویژگی‌ها کتاب تاریخ تفسیر قرآن کریم جلالیان

۱- متن کتاب سلیس و روان می‌باشد ۲- سعی کرده است که آراء و نظریات شیعه را بیان نماید. ۳- در بیان مطالب در کنار آیات از روایات نیز استفاده کرده است ۴- مباحث کتاب سیر منطقی دارد. ۵- تفاسیر شیعه و اهل سنت در دو قسمت جداگانه مورد بحث قرار گرفته است

اشکالات کتاب تاریخ تفسیر قرآن کریم جلالیان

۱- کتاب فهرست منابع و مآخذ ندارد ۲- از منابع اولیه و اصلی کمتر استفاده کرده است ۳- برخی از مطالب موجود در کتاب، رابطه ایی با موضوع بحث ندارد مثلا در بحث روش پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و اهل بیت علیه‌السّلام در تفسیر، بحث عدم تحریف قرآن و ادله آن آورده شده است. ۴- برخی از مطالب تکراری است مثلا در صفحه (۵۶) از ابن عباس به عنوان مفسر مشهور صحابه، نام برده آن را معرفی می‌کند در صفحه (۸۵) نیز عنوان مفسرین مشهور صحابه وجود دارد که ابن عباس را نیز ذکر کرده است. [۱] [۲]

نسخه شناسی کتاب تاریخ تفسیر قرآن کریم جلالیان

کتاب یک جلد، متن آن فارسی، دارای ۲۳۶ صفحه می‌باشد که مشخصات آن به قرار زیر می‌باشد: ۱- نوع کاغذ: اعلاء ۲- جلد: شومیز ۳- نوبت چاپ: چهارم ۴- تاریخ انتشار: سال ۱۳۷۸ هجری شمسی ۵- ناشر: انتشارات اسوه- وابسته به سازمان اوقاف و امور خیریه ۶- تیراژ: پنج هزار نسخه ۷- دارای فهرست موضوعات کتاب ۸- مولف: حبیب الله جلالیا ن ۹- کتاب: تاریخ تفسیر قرآن

پانویس
۱.  تاریخ تفسیر قرآن کریم، حبيب الله جلاليان‌، ص۵۶.
۲. تاریخ تفسیر قرآن کریم، حبيب الله جلاليان‌، ص۸۵.

منبع

نرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.

تاریخ تفسیر قرآن کریم جلالیان را از اینجا دانلود کنید.

شخصیت های مؤثر در ورود اسرائیلیات در تفسیر

شخصیت های مؤثر در ورود اسرائیلیات در تفسیر

در عهد تابعین بسیاری از اسرائیلیات (اعمّ از فرهنگ یهود یا فرهنگ نصاری) در تفسیر قرآن کریم وارد شد.

در کتب تفسیر، روایات

1 - کعب الاحبار یا (کعب الحبر)

2 - وهب بن منبه (گفته شده ایرانی الأصل بوده)

3 - عبد اللّه بن سلام

4 - عبد الملک بن عبد العزیز بن جریح معروف به «ابن جریح»

و دیگران بسیار دیده می شود.

آنان یهودیانی بودند که اسلام آوردند و بخاطر اینکه از صحابه پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله وسلّم، بشمار می آمدند و برخی از آنان نیز مشقاتی را از رهگذر اسلام آوردن خود تحمل کردند، مقام و موقع ویژه ای را در میان مسلمین بدست آوردند.

وقتی از این افراد جدید الاسلام در مورد غیر احکام شرعی یعنی درباره قصص و داستانهای قرآن سئوالاتی می شد طبق مأنوسات ذهنی خود که از فرهنگ و معارف دینی یهود رنگ گرفته و متأثر شده بود، پاسخ می دادند.

منبع: تاریخ تفسیر جلالیان، ص117

مطلب مرتبط:

ورود اسرائیلیات در تفسیر قرآن

شخصیت هایی که در ورود اسرائیلیات به تفسیر نقش داشته اند

دانلود تاریخ تفسیر قرآن کریم جلالیان

دانلود تاریخ تفسیر قرآن کریم جلالیان

دانلود تاریخ تفسیر قرآن کریم جلالیان

تاریخ تفسیر قرآن کریم تالیف حبیب الله جلالیان کتاب درباره تاریخ تفسیر قرآن نوشته شده است.

معرفی کتاب

مؤلف محترم مطالب را در ۳ قسمت (بخش) بیان کرده است قسمت اول مربوط است به معنای واژه تفسیر و تاویل و تفاوت آن دو با یکدیگر، که پس از بیان معنای لغوی و اصطلاحی این دو، تفاوت آنها را بیان کرده است. آنگاه ضرورت تفسیر قرآن کریم را با استفاده از چند آیه توضیح داده، جایگاه تفسیر در عصر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و صحابه و تابعین را بیان کرده، مشهورترین مفسران هر دوره را نام می‌برد. قسمت دوم: این قسمت مربوط است به تفسیر قرآن در عصر تدوین، وی در ابتدا اولین مدون تفسیر قرآن را در بین افرادی همچون: ابن عباس ، سعید بن جبیر، فراء نحوی، عکرمه و ابن جریح ، مورد بحث قرار داده، نتیجه می‌گیرد که اولین فرد سعید بن جبیر می‌باشد آنگاه به سیر پیدایش تفسیر عقلی پرداخته با استفاده از برخی از آیات و روایات ائمه معصومین علیه‌السّلام جایگاه آن را تشریح می‌کند در بخش دیگر، تفسیر به ماثور را توضیح داده، علل ضعف پاره ایی از تفاسیر به ماثور را بیان می‌کند. در ادامه مساله ورود اسرائیلیات در تفسیر قرآن کریم و شخصیت‌هایی که در این باره نقش مؤثر داشته‌اند بررسی شده است قسمت سوم: در این قسمت تفسیر در نزد معتزله ، شیعه امامیه و خوارج مورد بررسی قرار گرفته است. در قسمتی دیگر، مفسران شیعه را در هفت طبقه تقسیم بندی کرده، معروفترین هر کدام از طبقات را همراه با نام کتاب تفسیری او معرفی می‌کند. در پایان این قسمت، تفسیر علمی قرآن را مطرح کرده برخی از تفاسیر علمی را معرفی می‌کند.

ادامه نوشته

بحثي درباره تاويل و تفسير قرآن کريم (تاریخ تفسیر قرآن کریم حبیب الله جلالیان)

بحثي درباره تاويل و تفسير قرآن کريم (تاریخ تفسیر قرآن کریم حبیب الله جلالیان)

نظر قرآن، تطبيق معاني القايي بر عينيت خارجي است واگر هم به آن مفاهيم ذهني القايي “تاويل” گفته شود به خاطر اين است که «تاويل» مي تواند داراي مراحلي باشد، مرحله اي از آن به صورت معناي القايي است و مرحله اي بالاتر از آن تحقق يابي آن معاني در خارج مي باشد

“تفسير” برخلاف “تاويل” که ارجاع شي به حقيقت و واقعيت آن است،در مورد پرده برداري از معني و مضمون مفردات و جمله هاي آيه به کار مي رود تا معني آيه به وضوح به دست آيد

ادامه نوشته

ورود اسرائیلیات در تفسیر قرآن

در عهد تابعین بسیاری از اسرائیلیات (اعمّ از فرهنگ یهود یا فرهنگ نصاری) در تفسیر قرآن کریم وارد شد. در کتب تفسیر، روایات کعب الاحبار یا (کعب الحبر) و وهب بن منبه، عبد اللّه بن سلام و عبد الملک بن عبد العزیز بن جریح معروف به «ابن جریح» و دیگران بسیار دیده می شود.

ادامه نوشته

معناى اصطلاحى تأويل

در نزد علماء متقدم «تأويل» در اصطلاح دراى دو معنى بوده است:

1- تأويل و تفسر مرادف است. (مجاهد و طبرى بر اين عقيده بوده ‏اند).

2- تأويل مراد اصلى كلام است. اگر گفته شود: «طلعت الشمس» تأويل آن نفس طلوع شمس مى ‏باشد. و در نزد علماء متأخر تأويل در اصطلاح، برگرداندن لفظ از معنى راجع به معنى مرجوح است. بشرط آنكه شواهد و دلائلى آن را تأييد نمايد.

 

ادامه نوشته