محمدعلی انصاری - مسئولیت انسان در آفرینش الهی

محمدعلی انصاری، مفسر قرآن کریم و صاحب تفسیر مشکاة، شامگاه، ۱۰ اسفندماه در نشستی مجازی با موضوع «مسئولیت انسان در آفرینش الهی»، اظهار کرد: همانگونه که می‌دانیم مسئول، کسی است که باید پاسخ دهد و مسئولیت هم به کسی واگذار می‌شود که عهده‌دار مقام، امانت و ... است که این موضوع در نظام آفرینش هم صدق می‌کند، به گونه‌ای که در نظام آفرینش الهی هیچ موجودی به اندازه انسان نیست.

وی ادامه داد: مسئولیت انسان در آفرینش الهی از همه پدیده‌های خلقت بالاتر است، به این دلیل که اختیار و انتخاب انسان نسبت به سایر پدیده‌های آفرینش گسترده‌تر است.

این مفسر قرآن کریم گفت: اختیار و انتخاب انسان در آفرینش الهی به گونه‌ای است که زشت و زیبا به او نشان داده می‌شود و اوست که انتخاب می‌کند که مؤمن، کافر، شاکر و... باشد و اینکه چگونه می‌خواهد اعمال خود را بسازد، اما این گزینه‌های انتخابی برای هیچ یک از حیوانات، فرشتگان و سایر خلقت آفرینش وجود ندارد و هیچ یک از آنها از چنین اختیار و انتخابی برخوردار نیستند.

صاحب مفسر مشکاة گفت: در مقام اختیار می‌دانیم که همانند سایر موجودات آفرینش در اصل وجودمان هیچ اختیاری از خودمان نداریم و این را هم می‌دانیم که اختیاری در مسیر انتقالمان از این جهان به جهان دیگر را نداریم و همواره تابع حکم الهی هستیم.

انصاری تصریح کرد: اما اعمال و رفتاری که از انسان‌ها سر می‌زند، بدون هیچ تردیدی منطبق بر قاعده اختیار و انتخاب آن‌هاست، چرا که ما خودمان اعمالمان را تدبیر می‌کنیم و این اعمال تقدیر نمی‌شوند و این ما هستیم که این اعمال را انتخاب می‌کنیم.

وی در پایان گفت: از این‌رو براساس این قوه اختیاری که داریم و این امکانی که به ما داده شده، در مقابل این امکان باید پاسخگو باشیم که به نوعی مسئولیت این اعمال بر عهده ما قرار دارد، چرا که از هر آنچه که به ما داده شده مورد بازخواست قرار می‌گیریم که این بازخواست‌ها در محدوده اختیارات و داشته‌های ما انسان‌ها است.