اسم از نظر شناخت: نكره و معرفه

تعریف اسم نکره: به اسم هایی که بر شخصی یا شی نامشخصی دلالت كند اسم نکره (ناشناخته )می گوییم. ودر فارسی علامت آن (یك و ـی ) می باشد. مثل: رَجُلٌ (مردی) ذئبٌ (گرگی)، صوتاً (صدایی را)، اسدٌ (شیری ) سَیارَةٍ (ماشینی ) و...

توجه: نشانه های اسم نکره در فارسی عبارتند از: (ـی - یک - یکی ) مثل: کتابی، یک کتاب، یکی مرد جنگی به از صد هزار و...

تعریف اسم معرفه: به اسم هایی که بر شخصی یا شی مشخصی دلالت دارند، اسم معرفه می گوییم. مثل: اَلرَّجُلُ (مرد)، اَلذِّئبَ (گرگ را )، الصَّوْتِ (صدا ) و...

تذکر مهم 1: غالبا اسم هایی که دارای تنوین (رفع، نصب، جر ) باشند در عربی اسم نکره اند. مثل: طالبةٌ (شاگردی )، کتاباً (کتابی را )، نورٍ (نوری ) و......

تذکر مهم 2: تنوین اسم های علم (خاص ) را به اسم نکره تبدیل نمی کند مثلا اسم های: سعیدٌ، علیاً، مجیدٍ، و... اسم نکره نیستند چون هر سه ان ها اسم خاص (علم) می باشند.

نکته 1: اسم های نکره را با دو طریق می توان به اسم معرفه تبدیل کرد:

الف) الـ + اسم نکره = الـ + طالبٌ = اَلطّالبُ، الـ + کتاباً = الکتابَ

ب) اسم نکره + اسم معرفه = کتابٌ + الطالبِ = کتابُ الطالبِ، قلمٌ + کَ = قَلَـمُـکَ

معارف شش بُود مٌضمر اشاره علم ذواللام و موصول اضافه

نکته 2: هر اسمی که در یکی از شش گروه زیر قرار داشته باشد (معرفه ) و در غیر این صورت نکره است:

1 - مًضمر همان ضمیرها هستند. تمامی ضمایر (منفصل و متصل ) جز معارف (اسم های معرفه ) می باشند. مانند:

ضمیرمنفصل: هُوَ، هُما، هُم، هِیَ، هُما، هُنَّ، انتَ، انْتُما، انتُم، انتِ، انتُما، انتُنَّ، اَنا، نَحْنُ

ضمیرمتصل: ـهُُ، ـهُما، ـهُم، ـها، ـهُما، ـهُنَّ، ـكَ، ـكُما، ـكُم، ـكِ، ـكُما، ـكُنَّ، ـی، ـنا

2 - اسم اشاره: اسم های اشاره ی (نزدیك و دور ) همگی معرفه اند. مثل: هذا، هذِهِ، هذانِ، هاتانِ، هولاءِ، ذلک، تِلْکَ، اولئِکَ و...

نکته: برای اشاره به جمع غیر عاقل (غیر انسان ) از اسم اشاره مفرد مونث یعنی (هذِهِ، تِلكَ ) استفاده می كنیم. مانند: هذِهِ كُتُبٌ، تِلكَ ابوابٌ، تلکَ اشجارٌ، هذِهِ اَقلامٌ تِلْکَ اَلْواحُ

3 - علم (اسم خاص): تمامی اسم های خاص در عربی معرفه هستند. هرگاه فردی را از میان افراد یک جنس انتخاب کنیم و نام مشخصی را بر او بگذاریم در زبان فارسی آن را اسم خاص و در زبان عربی (اسم علم ) می گوییم. مانند: طهرانَ، حمیدٌ، کارونَ، شیرازَ، فاطمةُ، مریمُ، قرآنُ، مکةَ، النَّجَفُ، ایرانَ و...

تذکر مهم 1: اسم های علم علاوه بر داشتن تنوین باز هم معرفه می باشند.

تذکر مهم 2: اسم اشخاص، مونث هیچ گاه تنوین نمی گیرند.

4 - ذواللام (صاحب الـ ) معرفه به الـ: اسمی که دارای (الـ ) باشد. مانند: اَلْبابُ، اَلْبَیتَ، اَلذِّئبِ و...

5 - اسم موصول: اسم های موصول در عربی جز معارف (اسم های معرفه) می باشند.

الف - موصول عام (مشترك ): مَنْ، ما

ب - موصول خاص: الّذی، التّی، الّذین، اللاتی و.....

1 - معرفه به اضافه: هرگاه اسم نكره ای به اسم معرفه اضافه شود (نسبت داده شود) آن اسم نكره، معرفه می گردد و به آن، معرفه به اضافه می گویند كه از دو قسمت (مضافٌ و مضافٌ الیه) تشكیل می شود و به آن یك تركیب اضافی می گویند. مانند: کِتـابٌ + اَلْـمُـعَـلِّم = کِتـابُ اَلْـمُعَلِّمِ، کِــتـــا بــُـــــکَ

خصوصیات مـضاف و مضاف الیه

تذکر مهم 1 : خصوصیات مضاف: مضاف، هیچ گاه (الـ و تنوین ) نمی گیرند.

تذکر مهم 2 : خصوصیات مضاف الیه: مضاف الیه، اسمی است معرفه، و همیشه مجرور (ــِــٍـ ) است.