نام افرادی که در ثقیفه با ابوبکر بیعت نکردند
اين شيخ جليل در كتاب «رجال» خود كه به كتاب «رجال برقى» معروف است، تحت عنوان أسماء منكرين أبو بكر كه عبارتاند از دوازده نفر: شش نفر از مهاجرين، و شش نفر از أنصار، بيان كرده است:
امّا شش نفر مهاجرين عبارتند از:
خالد بن سعيد بن العاص كه از بنى اميّه بود، و أبوذرّ غفارى، و سلمان فارسى، و مقداد بن أسود، و بريدۀ أسلمى، و عمّار ياسر.
و شش نفر أنصار عبارتند از: خزيمة بن ثابت، و سهل بن حنيف، و أبو الهيثم بن تيّهان، و قيس بن سعد بن عبادۀ خزرجى، و أبىّ بن كعب، و أبو أيّوب أنصارى.
و سپس مىگويد: اينها در روز جمعه به مسجد رفتند و يكايك در حالى كه أبو بكر بر فراز منبر براى خطبۀ جمعه بود برخاستند، و إنكار خود را بر خلافت او، و تأييد خلافت أمير المؤمنين عليه السّلام-بر همين طريقى كه ذكر كرديم-مفصّلا و مستدلا و مشروحا بيان كردند تا چون كلام آخرين آنها كه أبو ايّوب بود، و بدين گونه بود كه: اتّق الله 1و ردّوا الأمر إلى أهل بيت نبيّكم، فقد سمعتم ما سمعنا، إنّ القائم مقام نبيّنا بعده علىّ بن أبي طالب عليه السّلام، و إنّه لا يبلّغ عنه إلاّ هو، و لا ينصح لامّته غيره.
(تقواى خداوند را بگير 2، و اين أمر خلافت را به أهل بيت پيغمبرتان برگردانيد! حقّا شما شنيدهايد همان چيزى را كه ما شنيدهايم، بدرستى كه قائم مقام، و جانشين محلّ و منزلت پيغمبر ما بعد از او علىّ بن ابي طالب است، و هيچكس نمىتواند از پيغمبر آنچه را كه راجع به پيغمبر است تبليغ كند مگر على، و هيچكس نصيحت امّت را نمىكند مگر او) .
به پايان رسيد، أبو بكر از منبر فرود آمد. تا روز جمعۀ ديگر، عمر شمشير خود را از غلاف بيرون آورد و گفت: نشنوم مردى را كه مانند گفتار آن روز سخن گويد مگر اينكه گردن او را مىزنم. و از آنجا او با سالم مولى ابو حذيفه و معاذ بن جبل و أبو عبيده با شمشيرهاى كشيده رفتند و أبو بكر را از منزل بيرون آورده و بر فراز منبر
1) 1-خطاب ابو ايّوب با جملۀ اتّق الله به ابو بكر است، و خطاب او با جملۀ ردّوا الأمر به تمام دست اندركاران سقيفه.
2) 1-خطاب ابو ايّوب با جملۀ اتّق الله به ابو بكر است، و خطاب او با جملۀ ردّوا الأمر به تمام دست اندركاران سقيفه.
203بردند. 1
دوّم-شيخ جليل أبو جعفر محمّد بن على بن حسين بن بابويه قمّى: شيخ صدوق است كه در سنۀ 381 وفات كرده است. اين مرد عظيم المنزلة در كتاب «خصال» ، از نواده زادۀ برقى، اين روايت را ذكر مىكند، بدين گونه: حديث كرد براى من، علىّ بن أحمد بن عبد الله بن أحمد بن أبى عبد الله برقى كه گفت: حديث كرد براى من پدرم، از جدّم: أحمد بن أبى عبد الله برقى، كه او گفت: حديث كرد براى من نهيكى، از أبو محمّد خلف بن سالم، از محمّد بن جعفر، از شعبه، از عثمان بن مغيرة، از زيد بن وهب كه او گفت: افرادى كه بر جلوس أبو بكر در مقام خلافت و بر تقدّم او بر علىّ بن ابي طالب عليه السّلام إيراد و انكار داشتند، از مهاجر و انصار دوازده نفر بودند. و روايت را به همين نهج بيان مىكند. ليكن در بيان اسامى آنها كه يكايك مىشمرد، به جاى قيس بن سعد بن عباده، عبد الله بن مسعود را ذكر كرده است. 2
1) 1- «رجال برقى» ص 63 تا ص 66. در اين روايت گفتار آن دوازده نفر مهاجر و أنصار به طريق بديعى روايت شده است، مراجعه و ملاحظه شود.
2) 2- «خصال» صدوق، طبع مطبعۀ حيدرى، باب الواحد إلى اثنا عشر، ص 461 تا ص 465 تحت عنوان: الّذين أنكروا على أبى بكر جلوسه فى الخلافة و تقدّمه على علىّ بن أبي طالب عليه السّلام اثنا عشر.
راهنمای آزمون ارشد و دکتری رشته علوم قرآن و حدیث+مطالب آموزنده قرآنی و حدیثی+علایق شخصی